احمد کور مکریانی
زنده‌یاد "شیخ احمد کور مکریانی"، فرزند "کریم" از طایفه‌ی مشهور "سه‌ره‌گا"، عارف و شاعر کُرد، زاده‌ی روستای شیوه‌سماک (شیخ عثمان) اشنویه بود.
احمد کور مکریانی
زنده‌یاد "شیخ احمد کور مکریانی"، فرزند "کریم" از طایفه‌ی مشهور "سه‌ره‌گا"، عارف و شاعر کُرد، زاده‌ی روستای شیوه‌سماک (شیخ عثمان) اشنویه بود.
وی بعدها به یکی از روستاهای شهر بوکان به نام "عَمبار" رفت و در آنجا زیست و در همانجا، به سن ۸۵ سالگی، در سال ۱۳۰۵ یا ۱۳۰۴ هجری قمری، فوت و به خاک سپرده شد.
مقبره‌ی ایشان در ۱۵ کیلومتری شمال غربی بوکان و در روستای گردی قبران واقع شده و در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
ایشان تا ۱۴ سالگی، بینا بود و در آن سن به آبله مبتلا می‌شود و چشمانش را از دست می‌دهد.
وی در سن ۱۵ سالگی با دختری از منطقه‌ی اشنویه ازدواج می‌کند و بعد از فوت پدرش سرپرستی خانواده‌اش را بر عهده می‌گیرد.
شیخ احمد دو پسر به نام‌های محمد و قادر و یک دختر هم به نام لیلا داشت.
بیشتر اشعار وی، آیینی و عرفانی و در تعریف و تمجید پیامبر اسلام(ص) می‌باشد و تاکنون دیوان اشعارش، از سوی چند نفر جمع‌آوری و چاپ شده است.
◇ نمونه‌ی شعر:
(۱)
[کاینات]
ئەی شەفیعی زەنب و عیسیان
ڕەحمەتی بۆ عاڕەسات
هـەر لە ئەووەڵ تا بە ئاخر
باعیسی بۆ مومکینات
هەر لە ڕۆژی ئەووەڵینی
پادشای مەککە و مەدینی
مەرهەمی جەرح و برینی
سەیدی فەخری کاینات
سەیدی فەخری کایناتی
ئەووەڵ تۆ بووی ئاخر هاتی
ڕۆشنی سەر ڕووی بیساتی
هیوای ڕۆژی عاڕەسات
هیوای ڕۆژی توند و تاڵی
بە شەوکەت و خۆش جەماڵی
نووری سونعی لایەزالی
قوڕئانت بۆ هات بە خەڵات
قوڕئانت بۆ هات بە کەڕەم
تورک و تات و ڕۆم و عەجەم
دنیا سەراسەر زۆر و کەم
سەرپاکی کەوتنە خاکی پات
پاک لە ژێر پێتدا کووژاون
شێخ و شاب و پیر و لاون
پاک بە عیشقی تۆ سووتاون
ساحیبی کەشف و کەڕامات
ساحیبی عەقڵ و شعووری
بە زاهیر دەڵێی بلووری
بە باتین پارچێک لە نووری
ئەی شافیعی ڕۆژی مەمات
شافیعی ڕۆژی ئاخرەتێ
خوڵقای لە نووری قودرەتێ
شیفاخوازی بۆ ئوممەتێ
سەرداری کوللی مەخلووقات
بۆ مەخلووقات تۆ سەرداری
شیوەن و گریان و زاری
هیچ کەس نییە غەیرەز باری
مەگەر هەر ئەو ڕەحمێ بکات
ڕەحمێکم پێ‌بکەی خودایە
جاهیل و فەقێ و مەلایە
هەرکەس دەفتەری لە لایە
ڕەببی من چیم لێ‌بەسەر هات
چم بەسەر هات لە دنیایە
ئەوه‌ی چاندم لە مەزرایە
هەر چەند دەکەم وەکۆ نایە
ڕەببی تۆی ساحیب دەسەڵات
ڕەببی زوو بێی بە فریادم
خۆت بپرسی عەرز و دادم
بەشکم حاسڵ بێ مرادم
بە جارێکی بمدەی نەجات
بە جارێک نەجاتم نابێ
لە ڕۆژی یەومولحیسابێ
خێر و شەڕ سەربەسەر نابێ
نامێنێ مەیلی برات
چۆن دەمێنێ مەیلی بابت
لەبەر میزان و حیسابت
لە بەهەشت و لە عەزابت
دڵیان غەمگینە مەخلووقات
مەخلووقات دڵیان غەمگینە
ئاگری دۆزەخ بە تینە
کوا «محەممەد» شای مەدینە
بێ عیلاجێکمان بکات
عیلاجمان ناکرێ بەو حاڵە
ئەو دڵەی پڕ لە خەیاڵە
دایم پڕ لە ئاهە و ناڵە
بۆتە تەیرێکی بێ‌قینات
تەیرێکی بێ‌پەڕ و باڵم
تەن سووتاوە وەک زوخاڵم
ئەودەمەی خۆش بێ بە حاڵم
تێر بکەم سەیری باڵات
سەیری باڵات کە مەفتوولە
بە ئیسمت قەسەم ڕەسوولە
بە سەگی خۆتم کە قەبوولە
بۆ پاسەوانی ده‌رگات
من پاسەوانی ده‌رگاتم
تا لە دونیا بێ حەیاتم
مونتەزیری خاکی پاتم
چون مەتڵەبم حاسڵ دەکات
لێی‌دەبێ حاسڵ مرادە
هەرچی کردم لە دنیادا
زەڕڕەیەک نەفعم بۆ نادا
عومری درێژم چوو بە بات
چوو بە با عومری درازم
هەر ئەتۆی قەست و نیازم
مەتڵەبێکت لێ‌دەخوازم
قەترەیەک ئاوی حەیات
پێم عەتا کە نووری چاوە
جان فیدات بێ جیسم و ناوە
«ئەحمەدی کور» بۆت سووتاوە
ئارەزوویە خاکی پات
(۲)
سبحان علام‌الغیوب
ذاتت لـه شهبی کس نیه
هیچ‌کس و کو تو بی‌عیوب
بی‌علت و اقدس نیه
هیچ‌کس و کو تو بی‌بدل
قیوم و دانا و لم یزل
بی‌سهود و نسیان‌وخلل
بی‌فکر و بی‌وسوس نیه
بی‌فکروبی‌وهم و بی‌خیال
فرد و قدیم و لایزال
بو عالمیان بی‌المال
غیر تو فریاد رس نیه
گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی
