کاشتر، دهکدهی فرهنگ و مذهب
روستای تاریخی و فرهنگی، "کاشتر" در دهستان ژاورود واقع در بخش مرکزی شهرستان کامیاران در استان کردستان قرار دارد، که بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۵۰ خانوار با ۶۵۰ نفر بوده است.
روستای تاریخی و فرهنگی، "کاشتر" در دهستان ژاورود واقع در بخش مرکزی شهرستان کامیاران در استان کردستان قرار دارد، که بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۵۰ خانوار با ۶۵۰ نفر بوده است.
این روستا با بافت خانههای سنتی بر سینهی کوهی بلند، درست مقابل بلندترین نقطهی کوهستان عظیم شاهو قرار گرفته است. کاشتر در ۳۵ کیلومتری شمال غربی شهر کامیاران، و در قسمت شرق با روستاهای گازرخانی و بزوش همجوار است؛ در جنوب با روستای تنگیور و کوهستان سر به فلک کشیده شاهو همجوار بوده و در قسمت غرب با روستاهای یوزیدر و پلنگان هم مرز و در قسمت شمال هم با روستاهای سیویه و میرگسار و گلیان همجوار است.
روستای کاشتر بیشک، یکی از روستاهای فرهنگپرور استان کردستان و حتا میتوان اذعان کرد؛ تمام مناطق کردنشین است. این روستا از دیرباز مردمانی فرهنگی و اهل علم و ادب داشته و امروزه هم، دارای تحصیلکردهگان دانشگاهی بسیار است. خانوادههای شهیر "مردوخ" و "حسامی" و "روحانی" در مناطق کردنشین همه از این روستا هستند.
شناخته شدهترین شخصیت، این روستا، "اسماعیل بن حبیبالله کاشتری" شهرت یافته به "بابا مردوخ روحانی" (۱۹۲۳، کاشتر کامیاران - ۱۷ ژانویه ۱۹۸۹، تهران) ادیب، تاریخدان محلی و مؤلف پر تلاش است.
از قراین و شواهد چنین پیداست که این روستا در گذشتهی دور، مرکز تحصیل و تعلیم بوده است و در این روستا شخصیت بزرگی چون "شیخ حبیبالله روحانی کاشتری" بوده که شاگردان زیادی را آموزش و پرورش داده است.
از دیگر بزرگان این دیار، میتوان به مرحوم "سید حسن حسامی کاشتر" مجری بهترین برنامهی رادیویی روستایی ایران ( با عنوان به زم لادی) که در مرکز صدا و سیمای کردستان تولید و پخش میشد اشاره کرد؛ و یا از مرحوم "حاج شیخ محمد حسامی" امام جمعهی فقید شهر کامیاران نام برد.
از اماکن تاریخی که در جوار این روستا قرار گرفتهاند، میتوان به: زیارتگاه "معینالدین روحانی" معروف به حضرت عکاشه(ره) اشاره کرد. این مکان زیارتی در مسیر کامیاران به مریوان، در ۵۰۰ متری روستای کاشتر، واقع شده است. مردم منطقه بر این باورند که عکاشه(ره) که یکی از اصحاب پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) بوده و از سوریه به این منطقه آمده است. شاید بهواسطهی همین زیارتگاه بوده که در سالهای دور؛ روستای کاشتر دارای یکی از قویترین مراکز علوم دینی در کردستانات بوده و طلبههای علوم دینی از سراسر مناطق کردنشین عراق و ایران برای تحصیل علوم به آنجا مراجعه کردهاند.
عکاشه(ره) نخستین کسی بود که مهر نبوت حضرت محمد(ص) را دید و بر او بوسه زد.
عکاشه(ره) به دعای پیامبر(ص) یکی از بهشتیانی است که بدون حساب وارد جنت میشود، و خود این مسئله داستانی دارد که در کتابهای فراوان دینی و تاریخی نقل شده است با این مضمون: "در مجلسی پیامبر فرمود: هفتاد هزار از امت من بدون حساب وارد بهشت میشوند و عکاشه که در میان آنان جمع بود برخاست گفت یا رسول خدا دعا کن من از ایشان باشم و پیامبر نیز در حق وی دعا کرد."
در کنار مرقد عکاشه(ره) بر روی سنگی شرح مختصری از ایشان نوشته شده است و این گونه آمده است: "عکاشه بن محصن الاسدی" از مردم مدینه و از یاران انصار که هنگام ورود پیامبر اسلام به مدینه اسلام آورد، حافظ کل قرآن و مشرف به بوسیدن مهر نبوت بوده است."
همچنین در کاشتر، یک قرآن قدیمی، در محل مسجد حضرت عکاشه این روستا قرار دارد که مورد احترام و توجه بسیاری از مردم است.
گورستان بسیار قدیمی کاشتر نیز که در پیرامون زیارتگاه حضرت عکاشه(ره) قرار گرفته است؛ پر از درختان هزار سالهی بنه میباشد که مربوط به دوره کرتاسه فوقانی است. قبرستانی هزار ساله که در اطراف زیارتگاه عکاشه(ره) با سنگ نبشتههای کهن و خطوطی که از نستعلیق بر روی سنگ مزار گرفته تا خط کوفی خودنمایی میکند خود دیدنیهای فراوانی برای اهل هنر و نظر دارد.
از دیگر جاذبههای گردشگری کاشتر در زمینه طبیعت، ذخیرهگاه جنگلی کاشتر است، که در فهرست آثار ملی طبیعی ایران قرار گرفته است.
گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی
پ.ن:
این مقاله در شماره ۶۶۰ هفتهنامهی سیمره چاپ و منتشر شده است.