ساریژ ئفینی

ساریژ ئفینی 

آقای "ساریژ ئفینی" (به کُردی: ساڕێژ ئەڤینی) متخلص به "خاک" (خۆڵ)، شاعر کُرد، زاده‌ی شهر کویه واقع در شهرستان کوی سَنجَق در استان اربیل ساکن است.

 

(۱)

میان آسمان،
پرندە، سیارە، ماه و خواهران و دوستانش... 
میان دریا،
در، یاقوت، ماهی، خواهران و دوستانش... 
میان خشکی،
کوه، درە، دشت، خواهران و دوستانش... 
و در جایگاه من هم،
قلب، احساس، چشم و تمامی اعضایم!
اکنون دیگر،
آسمان، دریا و خشکی من، "تو" هستی
"تو" به‌جای همە چیزی!! 

■●■

(۲)

هرگاه که خورشید طلوع می‌کند 
مادرم رخت‌خواب‌ها را جلوی آفتاب پهن می‌کند!

روزی از او پرسیدم: 
- رخت‌خواب‌ها که خیس نیستند،
پس چرا آنها را جلوی آفتاب پهن می‌کنی؟!

گفت: تا که بوی نم و بد از آنها پاک شود و خوشبو شود.

به فکر فرو رفتم و با خودم گفتم:
-- پس من گلویم را جلوی کدام آفتاب پهن کنم،
تا بوی گریه و بغضش پاک شود؟!

■●■

(۳)

ما،
به امور پرستاری آگاه و خبره گشتیم 
هر کسی که نزد ما آمد
زخم خود را با ما التیام بخشید.
مایی که در جان و روحمان 
صدها زخم وجود دارد   
کسی نیست که پرستار ما شود.

■●■

(۴)

تو،
مرا به روزگار سپردی...
من هم،
تو را به خدا می‌سپارم...

 

نگارش و ترجمه:
#زانا_کوردستانی

بابک دولتی

استاد "بابک دولتی"، شاعر کُرد زبان ایرانی، زاده‌ی دی سال ۱۳۵۳ خورشیدی، در کرمانشاه است.

 

بابک دولتی

استاد "بابک دولتی"، شاعر کُرد زبان ایرانی، زاده‌ی دی سال ۱۳۵۳ خورشیدی، در کرمانشاه است.
وی آثار خود را به دو زبان کُردی و فارسی می‌نویسد و نخستین مجموعهٔ رباعی کُردی جنوبی (باشور) را سروده و منتشر کرده‌ است.
او تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی ادامه داد و با دریافت مدرک کارشناسی ارشد در این رشته فارغ‌التحصیل شد.
بابک دولتی از سال ۱۳۷۲ فعالیت‌های حرفه‌ای خود را در حیطه‌ی شعر آغاز کرد و ضمنِ تدریس ادبیات فارسی در دبیرستان‌ها به غزلسرایی مشغول شد.
وی در سال ۱۳۸۴ نخستین کتاب شعر خود را در قالب غزل، با عنوان "دست‌نوشته‌های یک سنگ" منتشر کرد.
وی که مدیریت برخی از انجمن‌های مرتبط با شعر و ادبیات را بر عهده داشته، در زمینه‌ی روزنامه‌نگاری نیز به فعالیت پرداخته و در این زمینه، مقام دوم غرب کشور را کسب کرده‌ است. همچنین در سال ۱۴۰۰ به عنوان یکی از برگزیدگان، جایزه‌ی کتاب سال استان کرمانشاه را برای نوشتن کتابِ "خه‌و" دریافت کرد.
ایشان، پنج دوره داور جشنواره‌ی دفاع مقدس در غرب کشور بوده و کنگره‌ی ملی عاشورا را داوری کرده است. دبیری کنگره‌ی ملی مرصاد هم در کارنامه‌ی او دیده می‌شود.
 

◇ کتاب‌شناسی:
- دست‌نوشته‌های یک سنگ، انتشارات مدیا، ۱۳۸۴
- سلام خواهر باران، انتشارات تکا، ۱۳۸۷
- هزار سال نمک زیر پلک‌های من است، انتشارات شانی، ۱۳۹۳
- غزل قرن، به همراه پیمان سلیمانی، انتشارات دیباچه، ۱۳۹۵
- در این بیابان اتفاق تازه‌ای نیست
- خه‌و، با ترجمهٔ فارسی مریم صفرزاده، انتشارات دیباچه، ۱۳۹۹
- خان، با ترجمهٔ فارسی مریم صفرزاده، انتشارات دیباچه، ۱۴۰۰
- ڕێ، با ترجمهٔ فارسی مریم صفرزاده، انتشارات دیباچه، ۱۴۰٣
و...
 

◇ نمونه‌ی شعر کُردی:
(۱)
یەێ دەفە خاسن، چەنە وهار، کەلیمەیل
یەێ دەفە تیەڵ، جوورْ ژارْ مار، کەلیمەیل
یەێ دەفە پۊترکییانە ئەوقەرە گْل‌خوەن
یەێ دەفە لە ماڵەگان هەشار، کەلیمەیل
یەێ دەفە داخەیلْ مەردمانْ پیادەن
یەێ دەفە قورتْ بڕێ سووار، کەلیمەیل
بوونە پەڕەێ قاقەزێ وە‌خاترْ عشقێگ
داڕزییەن وەختْ ئنتزار، کەلیمەیل
بوونە مەتەڵ، جاوەجا لە‌هۊرْ زەمان چن
نیمەڕوێ، ژێرْ یەێ دەوار، کەلیمەیل
بوونە خەوەر، داوڕن جەهان وە‌ دو‌ساعەت
هەر وشەیان بوودنە هزار، کەلیمەیل
یەێ بڕێیان پیخ کەن لە‌مەغزْ کەسانێگ
تا بڕەسێ ساعەتْ هەوار، کەلیمەیل
جوور گولەن، لە‌خشاوْ شاعر خاسێگ
تا چ زەمانێگ بانە‌کار، کەلیمەیل
هەم چمە زندانْ ماڵ خوەم ک بمینم
تا نەکەنەودی، رێی فەرار، کەلیمەیل
وەختە ک هانا بوەم وەبێ‌دەنگێیەیلم
تا ک نەکەن شارەگان قەلار، کەلیمەیل
 

(۲)
ئێ رێیە، یەێ فکرْ خووفناک خسەودەیشت
یەێ ئوتوبووسێ لە‌ژێرْ خاک خسەودەیشت
یەێ ئوتوبووسْ سیەێ، ک هەردەفە دیمەێ
هۊرْ کەلاوەیلْ بێ‌پڵاک خسەودەیشت
دی بەش ئیمەیش یەێ ژیانْ شەلیتەیو
ئێ زنەیە وە تریک‌تاک خسەودەیشت
ئیمە خسە‌خوار لەێ وڵاتْ نەناسە
وەتن‌ْتێژی، بزان وە‌ژاک خسەودەیشت
سەختە بزانی لە‌هۊر‌چیدنە، سەختە
ئیمە لە ئێ رووژگارە پاک خسەودەیشت
هەر رەوەنێ هات فکرْ چین لە‌سەرێ بۊ
مەرگ و زنەی جفت و پاکەپاک خسەودەیشت
وەرجلە یە گیانێیان سەنۊد وە‌یەێ گڕ
لەێ وەرە پەرتەکشڕەیلْ ساک خسەودەیشت
ئێ زنەیە چرچ بۊ، بگر ک لە‌هەر رووژ
یەێ پەڕە لە زەێنْ هیچکاک خسەودەیشت
ئێ ئوتوبووسە لەکوورە هات ک هەرجار
هەر رەوەنەیل شەکەت، هڵاک خسەو دەیشت
 

(۳)
هات لە‌شارەیلْ شەڕفرووش دەوانچە
کەفتە دەسْ خێڵ چەکمە‌پووش دەوانچە
هەرکە تەکان خوارد زۊ وەیەێ تەقە کوشیا
نەیشت لەئێ دەروەنە خەرووش دەوانچە
هاتێیە تا دی کەسێ وە‌دەیشت نەنووڕێد
خەێد ورەو دەروەچْ هڕووش، دەوانچە
هەر دەفە کەفتەو دەسْ کەسێگ لە یەێ‌جا
چەکمەسیە، بێ‌وەفا، چەمووش، دەوانچە
هەم خوەرْ بێ‌خەێر هاتە‌بان و قەرارە
گیان بسنێدن وە‌یەێ قرووش دەوانچە
هسکوتە مەردم! هەناسْ قۊل نەکیشن
یەێ گڕ تر هەم تییەێدە هووش دەوانچە
بێ‌کشە بان‌وبچن ک مەرگ نزیکە
دی دەنگدان ناێد، ها وەگووش دەوانچە
 

(۴)
ڕه‌فیق! زۊ بکه‌فه‌وڕێ، که‌مێ خوه‌رِ نوو بار
له خاک ِ ڕووژهه‌ڵاتێ ئومێد ئه‌ڕا سوو بار
له هه‌ر چه‌مێگ ک که‌فته‌سه‌رِ ڕێید، پۊنگه
له هه‌زوه‌گانِ خوه‌مانی له قه‌سر، لیموو بار
ئه‌گه‌ر ک چید وه‌ره‌و به‌زه‌ییه‌ێلِ هه‌ورامان
ئه‌ڕا گڕه‌ێ دڵ ژارم، له وه‌فرِ شاهوو بار
ئه‌گه‌ر ک چید وه گاواره‌گه‌ێ «ئوساتاهر»
له ئه‌و مه‌قامه ک ئۊشێ: «حه‌قه‌ن حه‌قه‌ن هوو» بار
نه‌که‌ید یه‌ێ به‌ش کیشێ وه گه‌رد خوه‌‌د بارید
وه‌قه‌ێ په‌شێویی ئێواره‌گان ته‌ماکوو بار
دوواره که‌فتمه‌سه هۊر شێت‌بازییه‌گان
سه‌رێ بێیه وه حه‌ریر و که‌مێ له یاروو بار
برا! چه‌نێگه وه گه‌رد خوه‌ما غه‌ریبی که‌م
له ئه‌و منه ک تو ناسی، که‌مێ ڕه‌نگ و بوو بار
م چۊچیامه، وه یه‌ێ وا تمام بووم، بڕه‌س
ئه‌ڕا سه‌قام هه‌ناسم تڵه‌سم و جادوو بار
یه هۊره‌گان منه یه‌ک وه یه‌ک مرن هه‌ر ڕووژ
یه گه‌رمه‌شینه ک دۊنی وه‌لا براڕوو بار
شه‌وێگ له‌ێ وه‌ره لان کردێیه، نیه‌چوود، نیه‌چوود
ڕه‌فیق زۊ بکه‌فه‌‌وڕێ، که‌مێ خوه‌رِ نوو بار
 

◇ نمونه‌ی شعر فارسی:
(۱)
برای کشتنِ سایه طناب کافی نیست
هزار مرتبه سربِ مذاب کافی نیست
چه وحشتی‌ست که در متنِ شهر می‌لولد
چه حکمتی‌ست؟ مگر این عذاب کافی نیست؟
شیارهای زمین تشنگانِ دیروزند
برای این‌همه لب، خوابِ آب کافی نیست
تمامِ دهکده‌ها از گرسنگی مُردند
تلاشِ ساده‌ی یک آسیاب کافی نیست
بترس از این‌که دو چشمت تو را به آب دهند
بپوش چهره‌ی خود را! نقاب کافی نیست
اگر قرار بر این است ما نفس بکشیم
درخت‌های نحیفِ «سراب» کافی نیست
حلول می‌کنم آری درخت خواهم شد
مگر دویدنَ در منجلاب کافی نیست
هنوز زیرِ زمین نهر پیر جان دارد
برای سبزشدن آفتاب کافی نیست
 

(۲)
آیینه می‌پرسد: چطوری؟!
ذهنِ مرا نسیان گرفته
این چشم‌های دربه‌در را
گویی کسی سیمان گرفته
بیهوده در این خانه هستم
با چهره‌ام بیگانه هستم
حس می‌کنم دیوانه هستم
در مغزِ من طوفان گرفته
تقویمِ من هرچه ورق خورد
تصویرِ دنیا زشت‌تر شد
کابوس‌های  کودکی‌ها
در پیشِ چشمم جان گرفته
می‌خواهد او با من نسازد
آهنگِ مردن می‌نوازد
از بویِ خون حالش خراب است
قلبم سرِ عصیان گرفته
هی می‌زنم سر را به دیوار
تا می‌پرد این خوابِ بیمار
دستِ یکی از بازجوها
پیشِ لبم  لیوان گرفته
چون کشوری زیرِ لگدها
لبریزم از زخم و جسدها
در روحِ آتش‌دیده‌ی من
جنگی دگر پایان گرفته
خورشیدهای خسته در راه
شب روسیاهی مانده با ماه
بیداری‌ام مانندِ خواب است
خوابِ مرا هذیان گرفته
شب شد، زمانِ بی‌قراری‌ست
هر سایه‌ای از خود فراری‌ست
آرامشی در شهر جاری‌ست
در کوچه‌ها باران گرفته.
 

(۳)
در یک نفر فرشته دمید و پرنده شد
در ما فقط به خاک جهنم بسنده شد
تاریخ با غرور بدی برگ می‌کشید
در این قمار ثانیه‌ها هم کشنده شد
یک جمع پاک باخته در چهره‌هایشان
خط‌های نامرتب اندوه، خنده شد
غربال آسمان همه را پشت سر گذاشت
کوهی به هیچ باخت؛ و خاکی رونده شد
بازی به جای پر هیجانی رسیده بود
از آسمان ستاره‌ی بیچاره کنده شد
تاریخ با گذشت زمان برگ تازه داشت
آدم شکست خورد، ستم دید، بنده شد
انسان شکست خورد و مانند سایه‌ها
در امتداد ِ جاده‌ی مردن دونده شد
حالا به جای خیل نیاکان نشسته‌ام
شاید هر آنچه نور امید است زنده شد
این تاس تا سکوت کند طول می‌کشد
شاید که خوش نشست و بلیطم برنده شد.
 

(۴)
روح طوفان لم زده بر آسمانت
باد پوشیده ست بر تن بادبانت
تا مبادا حرفی از فریاد باشد
موج دستش را گرفته بر دهانت
بعد از اینت ناخدا غیر از خدا نیست
بعد از این آشوب می‌ریزد به جانت
سرنشینی مرده را با خویش داری
این جسد دیگر نمی‌فهمد زبانت
سایه‌ها جز سور و سات کوسه‌ها نیست
منتظر تا کی به سر آید زمانت
تخته‌ها با هم سر سازش ندارند
عاقبت بر آب افتد استخوانت
اوج می‌گیری که مردن ساده باشد
موج روی موج، این هم نردبانت
موج‌ها چون کولیان در حال رقص‌اند
می‌رود از کف در این طوفان عنانت
می‌روی با آب‌ها تا نقطه‌ای دور
تا کجا پایان پذیرد داستانت.
 

(۵)
باید آغاز کار یاد بگیرند
خوب به دستانشان مداد بگیرند
خیره به این تخته می‌شوند، قرار است
هر چه معلم نوشت، یاد بگیرند
اول مهر است، می‌روند که شاید
عالمی از رنگ‌های شاد بگیرند
با پدرانی که سخت در پی آنند
اندکی اندازه را گشاد بگیرند
در سر من خط خطی ساده‌ی آنهاست
اینکه به خود صورت سواد بگیرند
در سر آنها لواشکی‌ست که باید
از پدران سکه‌ای زیاد بگیرند
زنگ زدند، آن زمان که هیچ مهم نیست
در سخنم فعل‌ها نهاد بگیرند
مدرسه تعطیل شد، صفی‌ست که باید
دست زمان هرچه را که داد بگیرند
درس تمام‌اس؛ می‌روند که شاید
روزی‌شان را ز دست باد بگیرند.
 

(۶)
چقدر خاک کنم نعش یاس‌هایم را
و روی هم بگذارم هراس‌هایم را
به غیر باخت، قماری چنین نخواهد داشت
از آن نخست بریدند آس‌هایم را
زمین بایر من ناامید رویش‌هاست
به جای نان نخریدند داس‌هایم را
بگو چه شد که خودم را دوباره گم کردم؟!
بگو چقدر بگردم لباس‌هایم را؟
وزید بادی و روح مرا به غارت برد
نمی‌شنید کسی التماس‌هایم را
نمی‌شود که از آن زخم کهنه دم بزنم
شنود می‌کند این شب، تماس‌هایم را
دلم خوش است به یک احتمال دور از دست
ز من اگر که نگیرند طاس‌هایم را.
 

(۷)
این سایه‌های گاه به گاه اتفاق نیست
آیا کسی به جز خود من در اتاق نیست؟!
در خانه فکر زلزله‌ای پرسه می‌زند
حتما میان این همه آجر وفاق نیست
چیزی شنیده است که هی زرد می‌شود
این التهاب ِ باغچه از اشتیاق نیست
طوری نشسته‌اند درختان ِ روبرو
انگار در قبیله‌ی آنها نفاق نیست
آه ای چنار ِ پیر ! در این خانه سر مکش
از شاخه‌های طایفه‌ات در اجاق نیست
یا ریشه‌هایتان یله در خون قرن‌هاست
یا نسبتی میان ِ درخت و چماق نیست
باید کمی برای خودم زندگی کنم
فردا هوای حوصله بر این سیاق نیست
با روزهای سرد زمستان چه می‌کند
این خانه‌ای که بر سر ِ او چتر طاق نیست
با کفش‌های خسته‌ی خود راه می‌روم
تا جاده‌ای که آخر ِ آن باتلاق نیست
باید برای خود بنویسم چه کرده‌ام
تکرار ِ تلخ ِ خاطره یک کار شاق نیست
حالا تو هی مقابل من قیل و قال کن
این شعر جای قافیه‌ای چون کلاغ نیست.

 

گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی
 

┄┅═✧❁💠❁✧═┅┄
 

سرچشمه‌ها
https://newsnetworkraha.blogfa.com
https://t.me/newsnetworkraha
https://t.me/mikhanehkolop3
https://t.me/leilatayebi1369
https://t.me/rahafallahi‎
@babak.dowlati.official
@Darwachdariche
@B_dowlati
و...

ساڕێژ ئەفینی

ماموستا "ساڕێژ ئەڤینی"، ناسراو به "خۆڵ" شاعیری هاوچه‌خی کورد، لە شاری کۆیه‎ لە دایک بوو و ئیستایش لە هەوڵیر دانیشتەجیە.

 

ساڕێژ ئەڤینی

ماموستا "ساڕێژ ئەڤینی"، ناسراو به "خۆڵ" شاعیری هاوچه‌خی کورد، لە شاری کۆیه‎ لە دایک بوو و ئیستایش لە هەوڵیر دانیشتەجیە.

 

(۱)

[مردن] 
هەمووان بەم ووشەیە ئاشناین.
هەندێک ئارەزووی هاتنی دەکەن و هەندێکیش بەبیستنی ناوەکەی ترس دەیانگرێت و دەیانهەوێ لێی ڕابکەن...

زۆرینە لایان وایە کەمردن تەنها جارێکە و دووبارە نابێتەوە،
بەڵام لەلای من ئەوە تەواو پێچەوانەیە و من باوەڕم وایە مرۆڤ هەیە لەجارێک زیاتر دەمرێت و مردنەکەی ڕۆژانە دووبارە و چەند بارە دەبێتەوە... 

وەختێک دەبیستم ئافرەتێک بەهۆی نەبوونیی و دەست کورتیی، یاخود بەهۆی حاڵەتێکی تایبەتەوە، یان بەهۆی هەڵخەڵەتاندنی بەناوی عیشق و سۆزەوە لەلایەن پیاوێکی شەڕواڵ پیسەوە ئابڕوی دەبردرێت و دواتر پێی دەوترێ
(قەحپە)، پێی دەمرم.

منداڵێک، وەختێک ترافیک دەبێت بە سۆر و بەڕاکردنەوە دێت بەرەو جامی ئۆتۆمبێلەکەت و دەپاڕێتەوە، تاوەکو بنێشتێک یان دەستەیەک کلینێکس یان دەبەیەک ئاووی لێبکڕیت و گەرما و سەرما لەمێشکی سەری ئەدا، من پێی دەمرم...

وەختێک دەبیستم و دەبینم کوڕێک هەموو ژیانی لەچاووی کچێکدا بچووک دەکاتەوە و لەکۆتایدا کچە وەک  خێرایی برووسکە لەژیانی دەچێتە دەرەوە و تەواوی ژیان لەو کوڕە دەسێنێتەوە، پێی دەمرم...

بە دووڕوی مرۆڤەکان، بە بێ بەڵێنی، بەبێ مروەتی، بە بە بە... پێی دەمرم.

بەهەرحاڵ، 
من،
پێشبینی دەکەم مردنەکەم بەوجۆرە بێت 
کەلەخوارەوە نووسیومە؛

واهەست دەکەم لەشەووێکی زۆر ساردی زستاندا دەمرم.

شەوێکی پڕ بارانی بەلێزمە.
شەوێک پڕبێت لە دەنگی هەورەبروسکە.

شەوێک پڕ پڕ بێت لە گڤەگڤی ڕەشەبا و پڕ پڕ بێت لە گمە گمی دەنگی باران...

واهەست دەکەم مردنەکەم لەناو جێگاکەم بێت و لەسەر لاتەنیشتی ڕاست بمرم؛ 
لەکاتی مردنمدا چەند دڵۆپە لیکێک لەحەشمەتی گیان دەرچونم ڕژابێتە سەر سەرینەکەم.

من 
هەستدەکەم وەختێک کەدەمرم لەوشەوەدا، تەپڵکە جگەرەکەم لەلابێت و جگەرەکەم چەند نەفەسێکی مابێت بۆتەواو بوون و نەتوانم هەمووی بکێشم و بمرم.

لەدواساتەکانی ڕۆح دەرچوونمدا، لەپێش چاوومە کەدەمهەوێت وەک کەروێشک لەکاتی سەربڕیندا، زریکە لێبدەم.

من؛
لەزستاندا دەمرم.
لە شەوێکدا، کە گۆڕهەڵکەندن تیایدا زۆر ئەستەم بێت...
ئەوسا، هەموو ئەوانەی ڕقیان لێم بوو، لەدڵەوە خۆشیان دەوێم.
هەموو ئەوانەی دڵیان شکاندم، ڕۆحیان دەشکێت.
هەموو ئەوانەی ڕۆژانێک پێمپێکەنین، ئیتر لەو کاتەدا، دەگرین.
ئەوکەسەی کەدەبوو بێت و نەهات،
لە ژورەکەی خۆیەوە خۆێن لە دڵی ئەچۆڕێ و تەنها ئەتوانێ یەک
(الفاتیحه) بنێرێت.

زۆر دەمێکە حەزم لەو سەفرە درێژ و ئەبەدییە هەیە و ئارەزووی هاتنی دەکەم، بەڵام نایەت...

خودا، ئەمە غروری و لوت بەرزی نیە، بەڵام سوێند بەگەورەیت ئارەزووی هاتنی فریشتەکەت
(ئیزرائیل) دەکەم...

ئـــاهـ چەندە شیرینە لەلام و چەندە موشتاق و تامەزرۆی هاتنیم...
ئێستا وەرە، ئێستا 
بمبە لەگەڵ خۆت...

من؛
لەشەوێکی سارد و پڕلەتۆفی زستان دەمرم...
هەمووتانم خۆش دەوێت، هەمووتان...

■○■

(۲)

من، 
بۆچی خۆشەویست نیم لەلای خەڵک؟!

من، 
لەوەتای فامیدەم و هەست بە باشیی و خراپییەکان دەکەم، بە عەقڵ نەک سۆز، هەرگیز لە ڕاست بێژیی لامنەداوە.
ئەوەش پێچەوانەی ئاکاری زۆرینەی مرۆڤەکانی ئێستایە، کە حەز بەوەدەکەن درۆیان بۆبکەیت، وەک پێشەوا علی ڕەحمەتی خودای لێبێت فەرمووی (حەقبێژیم دۆستی بۆ نەهێشتوومەوە).

من، 
هەمیشە خاوەن باوەڕ و دنیابینی تایبەتیی خۆم بووم، باوەڕم بەهەرچیەک بوبێ و بەچشتێک دەروونم ئاسودەبوبێ ئاوهام کردوە.
بەوپێەی ئەوەی کە دەیکەم زیانی بۆ ئایین و کۆمەڵگەکەم نەبێ.
بەپێچەوانەی مرۆڤەکانی ئێستا، کە ڕۆبۆت ئاسا و لەژێر کاریگەری دەوروبەریان دەجوڵێنەوە.

من،
هەرگیز پیاوپیاوانێم نەکردوە و ناشیکەم، 
بەڵکو مرۆڤی ڕاست و بەهەڵوێستم خۆشویستوە .
سێبەرەکەی خۆم بە گەورەترین سەرکردە و پێشڕەو دەزانم، بۆیە ڕێگام پێیداوە لەپێشمەوە بڕوات.
بەپێچەوانەی مرۆڤەکانی ئێستا، زۆرینەیان زیاد لە دە ڕوو و دە زوبانیان هەیە بۆقسەکردن و نمایش.

من،
لەنێوان هاوڕێکانم جیاکاری ناکەم و بەیەک چاوو و بەیەک ڕوو و بەیەک دڵ و وەکویەک سەیریان دەکەم و دەیاندوێنم.
بەپێچەوانەی زۆرینەی مرۆڤەکانی ئێستا، کامیان گیرفانی گەرم بێ ئیتر پێکەنین و دەست خستنە سەرشان ڕوولەئەوە.

من،
دووشت هەمیشە فەرامۆش دەکەم:
یەکەم، ئەو چاکانەی کە دەیانکەم، چونکە یەقینم وەهایە کە خودا ئاگادارە و پاداشتی ئیلاهی لە هی مرۆڤ گەورەترە.
دووهەم:
ئەو خراپانەی دەرهەق بەمن دەکرێ، چونکە لە ڕاستیی و پاکی خۆم دڵنیام و باوەڕم وەهایە دونیا هێندەی بەبەرەوە نیە کە ڕق بخزێنرێتە دەروونەوە.

من،
لە غیابی دۆستەکانم ڕێگا نادەم هەرگیز باسبکرێن، پێچەوانەی بەشێک لە بەناو دۆستەکانم کە وەک سۆپای دار لەبری کۆلکە مەجلیس بە باسکردنی من گەرم دەکەن.

من،
لەگەڵ عام، ناچمە شام.
چوونکە هەندێک جارهەیە عام هەڵەن و تاک ڕاستە.

من،
بەوپەڕی موحیبەتەوە باوەشم کردوە بە دەوروبەرەکەم، کەچی زۆرینەی دەوروبەر بەوپەڕی ڕقەوە لێم دوورکەوتونەتەوە.
چونکە نەمتوانیوە وەک ئەوان بانێک و دووهەوابم.

من،
یەکەم خودا، دووهەم خودا، پاشان سێهەم خۆم.
بەپێچەوانەی زۆرینەی مرۆڤەکانی ئێستا، 
یەکەم خەڵک، دووهەم خەڵک، پاشان سێهەم خودا.
خودا و خۆی وونکردووە بۆ ڕازیکردنی دڵی خەڵک.

لەکۆتاییدا،
من هەمووتانم خۆشدەوێ...

■○■

(۳)

[بەقسەی نەکردم!]
من و دەریا، 
ماوەی چەند مانگێک دوو عاشقی سەر شێتی یەکتری بووین 
بەجۆرێک گیرۆدەی یەکتری بووین، هەرکات منی دەبینی دەکەوتە سەما و شەپۆلەکانی توندتر و هەڵبەز و دابەزی زیاتر دەبوو.

هەموو ئێوارانێک، من لەسەر بەردێک دادەنیشتم ڕوو لەدەریای مەعشووقم 
ڕۆژێک بەبێ هیچ و سووچ و تاوانێک، دەریا ڕووی لێ وەڕگێڕام و چیتر شەپۆلەکانی ڕوەو من نەدەهات،
بەڵکو نەرمە شەپۆلەکانی ڕووەو ئەوبەردە بوون کەشاهێدی خۆشەویستی من و دەریا بوو!.

تێگەیشتم کە دەریا تادوێنێ عاشقی من بوو، ئیتر بۆلەمەودوا بڕیاڕی داوە من جێبهێڵێت و ڕوەو ئەو بەردە ئاراستەی عاشق بوونی بگۆڕێت...

من، 
هیچم نەکرد و هیچم نەووت نە بەدەریای مەعشووقم و نە بەو بەردەش کە تادوێنێ شاهێدی عیشقی من و دەریا بوو...

ئێوارەیەک، لەپاڵ بەردەکەوە دانیشتم و تەنها ئەوەندەم پێی ووت:
(ئاگات لەدەریا بێ)...

ئەوەم پێ ووت تاتێبگات لەهەمبەر بێوەفایی دەریا، بەڵام تێنەگەیشت و گوێی پێنەدام...

دوای ماوەیەک بینیم  (بەرد) بەشەپۆلی بێوەفایی دەریا، وورد و خاش بووبوو...

■○■

(۴)

[قەحپە داک]  
مرۆڤ، ڕۆح لەبەرێکی پیسە، ماڵی هەر مرۆڤێک گووخانەیەکی تێداهەیە، کە جێگای هەڵڕشتنیی گەند و گوو و میزە; و شوێنی بڵاوکردنەوەی تڕ و فسە.
لەگەڵ ئەوەشدا هەندێکجار شوێنیی خواردنیشە!

بەڵێ خواردن، زۆرێک لە مرۆڤەکان بە پەنهانییەوە و هەندێکیشیان وەک خوو لەسەر کوونجی گووخانەکە و لەگەڵ هەر نقە و تەکاندان و زەختێک لە قوونیی و بەدەم شەقەی تڕکردنەوە، چەند نەفەسێک بەقووڵی لە جگەرەکەی نێوان هەردوو پەنجەی دەستی ڕاست یان چەپیەوە دەدات و لەگەڵ بۆنیی تڕ و تسەکەی هەڵیدەمژێت.

هەندێکیشمان هەن گوو لە خودی قسەکانیی یاخود ئاکارەکانیەوەیەتیی، ئەو جۆرەیان زۆر ترسناکن، چونکە بەدوو شوێن گوو دەکەن.
هەم بە قوونیان و هەمیش بە دەمیان.

ئەوەی مرۆڤ جوان دەکا تەنها ڕەوشت و دەربڕینەکانیەتیی...

هێندەی ڕمێک خۆر بەرزبوبویەوە، ڕێک وەک ئەوەی شاژنیی کورەیەکی هەنگ لە شانەکەی دەرچوبێ و هەنگەکانی تر لەهێکڕا و بەیەکەوە شوێنی کەوتبن، خەڵک کەوتبوونە شوێنی یەکتری.

هەمووی بۆ کارکردن، بەڵام جۆر و شێوازی کارەکە جیاوازیان هەبوو.
مرۆڤ بە کارکردنەوە جوانە، بەڵام هەندێک کار هەیە مرۆڤ تیایدا نەفسییەتی دەشکێت...

دەستم بە گسک لێدان کرد،
لەبەری دەستەراستیی شەقامەکە و نزیکەی دوومەتر لەپشت شۆستەکەوە، ماڵی کاک هێرش بوو، باوکی هاوڕێی شیرینم کاک هاموون، هاموون هێرش غەفووری.

زۆرینەی بەیانیان، هاموون لەسەر کورسییەکی بچووک لە دیووی ژوورەوەی ماڵەکەیان دادەنیشت، کەمێک دەرگاکەی دەکردەوە و ڕوو لە جادە، پێدەچوو ئەو چێژ لە جموجۆڵی هاتن و چوونی خەڵک و ئۆتۆمبێل وەربگرێ، پێچەوانەی من، کەمن زۆر بەلامەوە شتێکی بێزراو بوو...

کورسییەکی فافۆن بوو، شوێنی پشتیی و دانیشتنەکەی بە ماددەیەکی شین لەشێوەی داو بەدوای یەکترەوە هەڵچنرابوو...
سەبەتەیەکی بچووکی بەدەستەوە بوو، چەند دەنکە قەیسییەکی پێگەیشتوو و گووشەترێیەکی ڕەش و چەند دەنکە فەریکە سێوێکی تێدابوو.
کەگەیشتمە بەرامبەری، وەک هەمیشە لەسەر کورسیەکەی هەستا و بەرەوڕووم هەنگاوی هەڵبڕی.
قاچی ڕاستیی خستە سەر یەکەم پەیژەی دەرگاکە و دەنگێک لە ژوورەوە هات:
((هاموون کوڕم نەچیتە سەرجادە)).

ئیتر من چوومە پێشەوە و سەبەتەکەی بۆ ڕاگرتم و دوو دانە سێوی مزری پێدام.
هاموون ئەوکات کوڕێکی گوپنیی سورکەڵانە بوو، ئێستا عەیامێکە نەمبینیوە و نایزانم چۆنە.
هیوادارم هەمیشە ساغ و تەندورست بێ.

بەرامبەر دەرگای نەخۆشخانەی کۆن، کە ئێستا سەنتەریی ددانە، تەکسیی ڕادەوەستان.
منیش ئاسایی گسکەکەم لە زەویەکە دەخشاندن، لێرە کۆمەڵێکم لەگەڵای درەخت و کلینێکسیی بابردوو و زەلفیی ڕەنگاوڕەنگ و بتڵی بیبسیی و کاغەزیی دڕاوو و قەیتانیی پێڵاوو و قونچکی جگەرەی جۆراوجۆر و ووردە شوشەی شکاوو و لەوانەشە چەندین دڵی شکاوو و ڕازی شکاویشم گسک دابێ...
کۆدەکردەوە و لەملاتر کۆمەڵێکی تر، لەپاشان عارەبانەکەم دەهێناو هەمووم دەڕژاندە ناو عارەبانەکەوە.

بەبێ ویستی خۆم و بەبێ مەبەست، کلکی گەسکەکەم بەهێواشی بەر ئاوێنەی یەکیک لە ئۆتۆمبێلەکان کەوت، ڕاستەوخۆ زەلامێکی سەرکەچەڵ، نێوچەوان پڕلۆچ، ئارەقی ژێرباڵی ڕژابووە دەرەوە و لەسەر قەمیسەکەیەوە وەک نەخشە بڵاوبوبویەوە، برۆیەکیی پڕ و ئەستوور ڕێک وەک گسکەکەی دەستم...
هەر کەڕووی گرژکرد ئیتر خەتەکانی نێوتەوێڵی بوون بەسەد ئەوەندە و هەردوو برۆی بەتەواوەتی شانیان لەیەکتری گیرکرد و بەدەنگێکیی گڕ و زبرەوە ووتی:
((قەحپەداک سەبر چاوت نابینێ))...

هەر ئەوەندە و سەری بردەوە ژورەوە، لێی تێپەڕبووم و بەترسەوە ئاوڕێکم دایەوە، کەرتە مقەبایەکی بەدەستەوە گرتبوو باوەشێنی خۆی پێدەکرد، لەبەر خۆیەوە قسەی دەکرد و لێوەکانی دەجوڵاند، داخۆ چەندین جنێوی تریشی پیداووم...

ئافرەتێک کە دەستی منداڵێکی گرتبوو، لەدەرگا ئاسنینەگەورەکەی نەخۆشخانە هاتەدەرەوە  و دەرگای پشتەوەی ئۆتۆمبێلەکەی کردەوە و سەرکەوت، کابرای شۆفێریش سولفی لە ئۆتۆمبێلەکەی داو و پارچەمقەبایەکەی دەستی فڕێدا دەرەوە و ڕۆیشت...

■○■

(۵)

[بێزقێز راوەکان، لەلای من] 
چەندین مانگە، دەرگای خوێندنگەکەی داخستووە،
بەبێ ئەوەی ڕەچاوی خوێندکار و دایک و باوکی خوێندکار بکا، بەڵام بەقودرەتی قادر و ڕاستەوخۆ بوە فریادڕەسی خوێندکار و دەرگای خوێندنگای کردەوە.

حیزب لە پۆستەکەی دایناوە، بەڵام دوای ماوەیەک وێنەی لەلایەنێکی تری حزبی بڵاودەبێتەوە، لەبری لادانی، زیاتر دەیکەنە ( مێرد) بەسەر خەڵکەوە.
(لەگەڵ مەڕ شین دەکا، لەگەڵ گورگ گۆشت دەخوا).

مەلایە، باسی بیدعە دەکا، بەڵام لە مەولود دانیشتوە و خەریکی دەفە لێدان وبرنج و... خواردنە.
کاهینانی پەرستگای ئاموون.

سوپەرهاتریکی تۆمارکردوە لە چوون و هاتنەوەی لە عومرە، دراوسێکەی نانی ئیلاهی نیە بیخوا.
گوێ مەدێ، گرنگ بەژداری کردنە.

یەکیەتیی بوو، 
دواتر بووە گۆڕان، 
دواتر بووە هاوپەیمانیی، 
حالییەن نەوەی نوێیە.
ئێستاش خۆی پێ مەغدوورە.

دوو کتێب ناخوێنێتەوە،
لە هەموو کۆڕە ڕۆشنبیرییەکان دادەنیشێ،
کاتێک کتێب دابەش دەکرێ،
دوو و سێ دانە بەیەکەوە دەبا.
لە باغەکەی سۆپای داری پێ گەرم دەکا.

وەختێک دەمی دەکەیتەوە، هێندەی سەد کەس گلەیی هەیە لە دەسەڵات و حکومەت، بەڵام خۆی کەسێکی حیز بییە و بەئاوازی حیزب سەما دەکا.
کێشکە سەمام لۆبکە، بەرت دەدەم.

هەموو بڕیاڕدانێکی لە چاوەکانییەتی، بەهۆی جلەکانت، شێوەت، ڕوخسارت... بڕیاڕت لەسەر دەدا.
بەبێ ئەوەی ڕۆژێک لەڕۆژان لەگەڵت هەڵسوکەوتی کردبێت.
گای بە گوون دەناسی.

بەهەموو تەمەنی دوپیت قورئان ی پیرۆزیی نەخوێندۆتەوە، دوو فەرمودە نازانێت... 
دژە ئایینە.

هێند لوت بەرزە و خۆی پێ بابەتی گرنگە، 
هیچیش نیە.
ئەگەر باوکی خۆی نەدیتبا، 
ئەوا وێنەیەکی صدام حسێن ی لە ماڵەوە هەڵدەواسی و لەسەری دەنووسی باوکی ڕەحمەتیم.

بەیانی بەیەکەوەن لەگەڵ ئەو،
پاش نیوەڕۆ لەلای من بەخراپ باسی (ئەو)دەکا،
شەویش دەچێتەوە ماڵەکەی (ئەو).

بەوپەڕی متمانەوە قسەیەکی بۆدەکەیت،
دوای کەمتر لەڕۆژێک،
قسەکەی خۆت پێدەگاتەوە،
بەکۆمەڵێک پێشگر پاشگری زیادەوە.

خۆی بەدڵسۆز و غەم خۆرت دەزانێ،
لەپشتەوە خەریکی پاشقول گرتنە لێت.

داهاتێکی باشی هەیە،
خەریکی کڕوزانەوە و نوزە نوزە.

سەد هێندی (ئەو) چاکەت بەسەریەوە هەیە،
هەر کەتەنها جارێک بڵێی نا،
ئیتر تۆ پیاوێکی خراپی.

خێزاندارە،
ڕێگەپێدراو نیە بەهیچ شێوەیەک خێزانەکەی 
هاوڕێیەکی کوڕی هەبێت،
کەچی خۆی خەریکی عیشق بازییە.

بەخۆیەوە ژمارەیان (١٠٠ سەد) کەس دەبێت،
ئەوانی تر هەمووی (هەڵە) و (خراپن).
بەتەنها خۆی پێ (ڕاست)و (باشە).

هەردوک حەمباڵن ،
( ئەم )یان حەمباڵێکی باشە،
زۆرترین کەل و پەل دەگوازێتەوە .
بەڵام
( ئەو ) بێکارە و 
ڕەخنەش لەکاری ئەوەی تر دەگرێت.

( ئەو ) 
و... زۆری تریش.

"تێبینی:
ئەگەر هەرخاڵێک لەمانەی سەرەوە لە تۆ دا بوونی هەیە،
ئەوا لەگەڵ ( تۆ )مە".

■○■

(۶)

[تایەر تۆفیق و مردوو پەرستی] 
دونیا بەرەو تاریک بوون هەڵدەکشا، دوکانەکەم داخست و بەرەو ماڵ بومەوە، لەڕێگادا بانگی ئێوارە لەبڵندگۆی مزگەوتەکانەوە لەهێکڕا بەرزبویەوە.

دەی ڕومکردە نزیکترین مزگەوت تاوەکو نوێژەکەمی تیادا بکەم. مزگەتی (گرمک) ئەو مزگەوتەی نزیکترین بوو لەسەر ڕێگای گەڕانەوەم، چووم. 

خەریکی دەستنوێژ شۆرین بووم، لەناکاو لەپشت منەوە دەنگێک هات، وەک ئەوەی شتێک بکێشن بەزەوی، ئاوڕمدایەوە پیرەپیاوێکی لاواز و کزۆڵ کەوتوە و لێوێ تەقیوە و خوێنێکی زۆری لێدەڕوا.

ڕامکرد و کلینێکسێکم لەگیرفانم هێنادەرەوە تاوەکو هاوکاری بکەم و خوێنەکەی بگیرسێتەوە، لەوکاتەدا خۆی پارچە پەڕۆیەکی لەگیرفانی هێنا دەرەوە و بەلێویەوەی نوساند، برادەرێک لەیەکێک لە (ئاودەست)ەکان هاتە دەروەوە و وتی مام(شەفیق) ئاگاداری خۆتبە.

من نەمدەزانی ئەو پیرەپیاوە بەساڵاچوو و بێ خزمەت و بێکەسە کێیە، ئیتر ووتم برا ئەو مامەیە کێیە؟، ووتی
(کاک ساڕێژ ئەمە برای هونەرمەند تایەر تۆفیقە)!.

باوەڕم نەکرد ئاخر چۆن دەبێ برای هونەرمەندێکی ئاوها گەورە بەمشێوەیە بێناز و بێخزمەت و کەس ڕووی لێنەکاتەوە، ووتم برا هەڵەیت چۆن ئەمە برای تایەر تۆفیقە؟!. ئیتر خاڵە شەفیق خۆی هاتە قسان و بەزمانێکی هیلاک و ماندووەوە فەرمووی (بەڵێ من برای تایەر تۆفیقم و هەر لەو مزگەوتە لەسەرەوە حوجرەیەکیان پێداوم و تیایدا دەخەوم و دەمێنمەوە)...  

هەر لەو مزگەوتەو لەو حوجرە سارد و سڕڕەدا، وەک تایەر تۆفیقی برای بەتەنها و بەبێکەسی مرد.

* کەچی ئەمرۆ دەبینم یادی تایەر تۆفیق دەکەنەوە و مەبلەغێک پارەی پێوە دەخورێ.
کورد وتەنی
(نە ئەو نان و ڕۆنە، نە ئەو زەبرە قوونە).

*:تکایە ئاوڕێک لە هونەرمەند
(ئیبراهیم سابیر) بدەنەوە تاوەکو خۆی لەژیاندا ماوە، باری تەندورستی و دارایی زۆر خراپە و توانای کڕینی دەرمان و دەرزی نیە. چونکە دڵنیام دواتر کۆمەڵێک دێن و دەستدەکەن بەپارە خواردن و یاد کردنەوەی.

■○■

(۷)

غەڵووز و ئەو...
ئەمیان، گۆشتی برژاند و
ئەویان، دڵی من...

■○■

(۸)

گلەییەکانم  
لە دایک و باوکم...

هەندێک شت هەن لەژیانی مرۆڤدا زۆر لەیەکتری نزیکن، ڕونتربڵێم بەتەواوی هاوشێوەی یەکترن.
بۆنمونە ( دایک باوک و مردن و تەمەن ).

ئەم سێ شتە، بەتەواوی لەیەکتری دەکەن و نزیکن لەیەکتری.

باوک و دایک لەژیانی هەر یەکێکمان، تەنها یەکجارە و جارێکی تر دایک و باوک دووبارەبونەوەیان نیە.
لەبەرامبەریشدا بەهەمان شێوە مردنیش لە ژیانی هەر یەکێکمان تەنها یەکجارە و هەریەکجار لەقاپی ژیانمان دەدات.

تەمەنیش هاوشانی ئەوانە، هیچ کامێکمان ناتوانین دوێنێ دووبارە بکەینەوە...

لەم چەند دێڕەدا مەبەستمە شتێک ڕونبکەمەوە، هەڵبەت من ناتوانم هیچ کاتێک نواندن بکەم، لەهەر شوێن و کاتێک هەستم بەهەرشتێک کردبێت ئەوەم ووتوە تەنانەت ئەگەر بەزیانی خۆیشم بوبێت...

خوێنەری ئازیز...

من ڕقم لە دایک و باوکم نابێتەوە، لەوەتێدەگەم کە هاتنم بۆ ئێرە سەرچاوەکەی هەبوونی الله و دایک و باوکمە.
لەوەتێدەگەم کە هەریەک لەدایک و باوکم بۆگەورەبون و پەوروەردەکردنم ماندوبوون و شەونخونیی و ئازاری زۆریان بینیوە و چەشتوە و...

هەڵبەت لەم مانگە لەدایک بووم، لەڕاستیدا لەم ڕۆژەدا باوەڕم بە لێدانی فیق و دووزەلە وپیرۆزبایی و حەتحەتۆکە و مۆم و...
ئەوشتانە نیە و هەرگیز نەمکردوە!

چونکە مرۆڤ کاتێک لەوە دڵنیا دەبێت کەئیتر ساڵێک زووتر نزیکی کەناری پیربوون بۆتەوە، ساڵێک زووتر نزیکی مردن بۆتەوو، چ پێویستی بە شایی ولۆغان و قون بادانه؟!.

بەڵکو دەبێت دڵ تەنگ بێت و بیر لەوە بکاتەوە کە ئاخۆ ئەو ساڵەی کە لەژیانیدا تێپەڕی چۆن و بەچشێوەیەک لێی ڕۆیشت؟!

دایکە، باوکە...

ئێوە بۆ حەز و ئارەزوی خۆتان جوت بوون و خەوتوون، هەر لەسەر بنەمای حەز و ئارەزووی خۆتانەوە منتان هێنا بۆ ئێرە.

وەختێک کە منتان هێنا پرستان پێنەکردم، دەی ئەوەتا کە گەورەش دەبم و تەمەن ڕوەوهەڵکشان دەڕوات دیسانەوە کەس پرسم پێناکا، بێگومان بۆمردنەکەشم بەهەمان شێوە کەس پرسم پێناکا...

دایکە، باوکە...

من هەتا ئێستاش لەتەمەنی منداڵیم تێر نەبووم.
چونکە هەر لەتەمەنی منداڵیمەوە هەموو ئەوکارانەم دەکرد کە هی مرۆڤە گەورەکان بوون.

حەمباڵی و کرێکاری و دەستگێڕی و... زۆری تریش.
بۆیە ئێستاش حەزم بەسەیرکردنی فلم کارتۆنی ( تۆم_جێری )یە.

ئێستاش حەزم بە یاری چاوشارکێ و هەڵماتێن و ڕاکردن و گڵ خواردنە.
بە ماندوبوون گەورە بووم ولەمنداڵیم تێر نەبووم...

دایکە، باوکە...

گەنجیەتیم نەبینی...
گەنجێکی ماندوو و شەکەت و گیرفان خاڵی...
هەموو شەبەقی بەیانیەک هەڵدەستام و لەگەڵ باوکم دەچوم بۆ شۆستە و شەقام پاککردنەوە تا نیوەڕۆ.

نیوەڕۆش بەپەلە پەل بۆماڵەوە و پاروە نانێکی ساردبوەوە و لەوێشەوە ڕاکردنم بۆ خوێندنگا و دەرس و دەورم.

دەی لەوێش مامۆستا لەسەر سەر و قژم کەبۆچی زۆرە و کورتی ناکەمەوە; دەکەوتە وێزەم.
مامۆستا وایدەزانی کەژیانی منیش وەک ژیانی کوڕەکەی ئەوە، نەیدەزانی من لەشوێنێکەوە هاتووم ناوی ( جەحیم )ە.

دوای تەواو بوونی مەکتەبم، هەر هەمان ڕۆژ لە خوێندنگاکەمەوە بەڕاکردن دەچووم بۆ خوێندنگەی ماکۆکی ئێواران، هەڵبەت دایکم لەوێ کارگوزار بوو، من کاری دایکیشم دەکرد!

ئەوانەی ئەوساش لەتەمەنی من بوون، لە هاویناندا خەریکی بەژداری کردن بوون لەو خولە هاوینیانەی ئەوکات، خولی فێربوونی کۆمپیوتەر و خۆش نووسی و سەرتاشی و...
منیش حەمباڵی و کاری تاقەت پڕوکێن.

دایکە، باوکە...

ئێستاش بەردەوام حەزم بەدانیشتنە لەناو ( فریز )!
شەوانە تاوەکو خەوم دێ لەناو فریزی ماڵەکەمان ڕادەکشێم، چونکە ئەوکات کەمن زۆۆۆۆر زیاتر لەئێستا حەزم پێی هەبوو نەمانبوو، بەڵکو ئەوەی کەهەمانبوو خانوەکی قووڵی تەنگ و بچووک و ناخۆش!
لە ( گۆڕ ) قوڵتربوو...

دایکە، باوکە...

هەندێک قسە هەن بۆنیان لێدێ، باوەڕبکەن هەندێک قسە هەن بۆنیان لێدێ.
هەندێک قسەش هەن هێندە نەرمن ئارەزوی ئەوە دەکەی وەک قوماشێکی لۆکە بیکەتە بەرتەوە.
من ئەوقسانەی کە گوێ بیستیان دەبووم، لەخەڵکەوە و بەهۆی کارەکەمەوە بۆن ( گوو )یان لێدەهات.
ئەو قسانەی کەدەبوو وەک کراسی پەموو بیخەمە بەرم، لەبەرامبەردا دڕکی ( خڕنوک ) بوون و گیانیان ئەنجن کردم...

دایکە، باوکە...

ئەگەر ئێوە منتان نەهێنابا بۆئێرە، 
من لەکوێ خەڵکانی درۆزن و ناپاک و هەناو ڕەش و دز و... دەناسی؟

ئەگەر ئێوە منتان نەهێنابا بۆئێرە، 
من لەکوێ گریانم دەناسی؟

ئەگەر ئێوە منتان نەهێنابا بۆئێرە، 
من لەکوێ ڕۆژگار دەیهاڕیم و دەیشکاندم؟

ئەگەر ئێوە منتان نەهێنابا بۆئێرە، 
ئیتر منیش عاشق نەدەبووم و بەباغەڵی بەتاڵەوە بەو ڕێگایەدا نەدەڕۆیشتم کە گیرفانی پڕی پێویستە نەک دڵی پڕ.

دایکە، باوکە...

هەرکاتێک ئەو باسەم لەگەڵتان باسکردوە، وەڵامتان هەر ئەوەبووە 
( کوڕم ئێمە بەخێومان کردی )!
دەی ئێوە منتان هێناوە و لەسەرشانتان ئەرکبووە کەبەخێووم بکەن.

ئاخر من لەماڵەوە ئێستا باڵندەیەکم هەیە،  مادام کڕیوومە ئیتر ئەرکە لەسەر شانم کەبەخێوی بکەم...
بەخێوکردنی منیش لەلایەن ئێوەوە ئەرکە، نەک منەت...

دایکە، باوکە...

ئەو هەمووە منداڵە بۆ؟!
چیە نەسل و نەوەی موسڵمان زیاد دەکەن و ئومەتیی ( محمد-د.خ-) زۆر دەبێ؟!

ئاخر ( محمد - د.خ -) لەگەڵ ئەوەیە تۆ بەبرسیەتی ونەبونی ونەهامەتی ئوممەتەکەی زیاد و زۆربکەی؟!...

دەستەکانتان ماچ دەکەم، 
بەڵام ئەگەر سێ تا چوار منداڵ بن ئەوە جوانتر و باشتر دەستت بەپەروەردەکردنیان ڕادەگا و خۆشتان ئەوەندە پێیانەوە ماندوونابن.

باوکە، دایکە...

من تائێستاش نازانم ئامێز و بۆنی دایک و باوک چیە و چۆنە!!
دەزانم لە خراپیتان نەبووە، بەڵکو زۆربوین و لەپاڵ زۆرییەکەشمانەوە هەژار و نەدار بووین،
ئیتر بەوە ڕانەدەگەیشتن ناز و خۆشەویستیمان 
پێببەخشن...

بەڵام ئەی من چی؟...
ئەی من ئەومافەی خۆم لەکێ داوابکەم و لەکێی وەربگرم!

زۆر زۆرم لەدڵە دایە گیان، بابە گیان...

ڕاستە من ئێستا لەسایەی خوداوە زۆر شتم هەیە و خاوەنی زۆر شتم کە کەم کەس هەیەتی، 
بەڵام تێنویەتیم ناشکێنن، چونکە لەکات و شوێنی خۆیان نەبوون و نەهاتن.

من لەو مانگە گەرمە لەدایک بووم، پلەکانی گەرمی دەروونم  سەد هێندی پلەکانی ئەو وەرزەن.

■○■

(۹)

[بۆ هاوژینی خۆشەویستم، دیارییە]
لەئاسماندا،
باڵنده، هه‌ساره‌، مانگ و ده‌سته‌خوشک و
هاورێکانی.

له‌ ده‌ریادا 
دوور، یاقووت، ماسی و ده‌سته‌خوشک و
هاورێکانی.

له‌ ووشکانیدا،
شاخ، دۆڵ، ده‌شت و ده‌سته‌خووشک و
هاورێکانی.

له‌و جێگه‌ی ئیستەی ‌(من)یشدا:
دڵ، هـه‌ست، چاوو و
تێکرای جه‌سته‌م!

ئیتر،
ئاسمان و ده‌ریا و ووشکانی و من
بریتین له‌ (تــۆ)!
(تۆیش)، بریتی لە 
هه‌موو... 

■○■

(۱۰)

هەرکات خۆرەتاوبوایە،
دایکم 
بەشێک لەجلەکانی 
بەسەر تەنافی حەوشەکەدا
هەڵدەواسی...

ڕۆژێک لێمپرسی:
جلەکان تەڕنین، بۆچی هەڵیاندەخەیت؟!

* فەرمووی:
تاوەکو بۆنیان خۆشببێ...

* منیش،
نایزانم ئەوهەمووە ئازارانەی ناخم
بەسەر کام تەنافەوە هەڵبخەم؟
تاوەکو کەمێک بۆنی دەروونم
خۆشببێ؟!.

■○■

(۱۱)

ئێمە، 
بە برینپێچ تێگەیشتوون!
هەرکەسێک هات و
برینێکی خۆی بەئێمە ساڕێژ کرد.
خۆشمان،
گیان و ڕۆحمان 
سەدان برینی تێدا هەیە و
کەس نەبوو بە برینپێچ...

■○■

(۱۲)

تۆ،
منت 
حەواڵەی ڕۆژگار کرد...
منیش،
تۆ
حەواڵەی خودا دەکەم...

 

گڵاڵەکردنی ئەم بابەتە: #زانا_کوردستانی

مریوان حلبچه‌ای

آقای "مَریوان حَلَبچه‌ای" (به کُردی: مه‌ریوان هه‌ڵه‌بجه‌ای)، نویسنده و مترجم و روزنامه‌نگار کُرد، زاده‌ی ۹ ژوئن ۱۹۶۳ میلادی، در حلبچه است.

 

 

مریوان حلبچه‌ای

آقای "مَریوان حَلَبچه‌ای" (به کُردی: مه‌ریوان هه‌ڵه‌بجه‌ای)، نویسنده و مترجم و روزنامه‌نگار کُرد، زاده‌ی ۹ ژوئن ۱۹۶۳ میلادی، در حلبچه است.

او به زبان کُردی سورانی می‌نویسد و با "مریوان حلبچه‌ای" مترجم کُرد ساکن ایران، نباید اشتباه گرفته شود.

به وی لقب "سلمان رشدی کردستان" داده‌اند. کتاب معروفی از او به نام «سکس و شرع و زن در تاریخ اسلام» باعث شده تا اسلام‌گرایان فتوای کشتن او را صادر کنند. سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشر این فتوا را محکوم کرده‌اند.

او چندین بار از طرف رهبر اسلامگرایان کردستان عراق، معروف به «ملا کریکار» به خاطر نوشته‌هایش مورد تهدید قرار گرفت. اما بعدها مشخص شد که این دروغی بیش نیست و از طرف دادگاه نروژ این اتهام رد شد.

وی بیشتر در زمینه‌ی دین می‌نویسد و موضوع کتب و ترجمه‌هایش نیز در همین راستا می‌باشد، از جمله کتاب‌های او می‌توان به:
- دروازه‌های دین در میان زمین و آسمان
- خوننامه
- سکس و زن در تاریخ و شریعت اسلام
و...
اشاره داشت، و از ترجمه‌های او نیز، می‌توان به کتاب "نگرشی منتقدانه به دین اسلام" از "کامل النجار" اشاره کرد.

 

گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی

┄┅═✧❁💠❁✧═┅┄

سرچشمه‌ها
https://newsnetworkraha.blogfa.com
https://t.me/mikhanehkolop3
https://t.me/leilatayebi1369
https://t.me/rahafallahi
www.facebook.com/M.Halabjaiy
و...

عبدالعظیم شهرام

استاد زنده‌یاد "عبدالعظیم شهرام"، شاعر پیشکسوت بروجرد و عضو سابق انجمن ادبی دانشوران بروجرد، و مدیر کتابفروشی شهرام، بود، که طی سال‌های گذشته، با خانواده در آمریکا ساکن و زندگی می‌کرد.

 

عبدالعظیم شهرام

استاد زنده‌یاد "عبدالعظیم شهرام"، شاعر پیشکسوت بروجرد و عضو سابق انجمن ادبی دانشوران بروجرد، و مدیر کتابفروشی شهرام، بود، که طی سال‌های گذشته، با خانواده در آمریکا ساکن و زندگی می‌کرد.
وی، در سال ۱۳۰۸ خورشیدی، در بروجرد دیده به‌جهان گشود، و پس از اخذ دیپلم متوسطه، به شغل خبرنگاری و نمایندگی مردم بروجرد در شهرداری پرداخت. وی یک مغازه‌ی کتابفروشی نیز در بروجرد داشت، که در زمانهای قدیم مرکز فروش کتاب‌های مختلف بود، آن کتابفروشی در خیابان پهلوی بروجرد (شهدا امروزی) قرار داشت.
همچنین ایشان از اعضای انجمن ادبی دانشوران بروجرد، در سال ۱۳۴۹ خورشیدی، بود و در کنار استادانی همچون: حزین بروجردی، اصغرزاده،  رضوی، نسیم بروجردی، مواهبی طباطبایی، اوستا، صابری و... در آن انجمن، شرکت فعال داشته است.
وی در روز یکشنبه هفده فروردین ماه ۱۴۰۴ خورشیدی، غریبانه و در تنهایی و دور از وطن، جان به جان آفرین تسلیم کرد.
 

◇ نمونه‌ی شعر:
(۱)
انجمن را نقش یاران در به هم پیوستن است
نی پریشان کردن دل‌ها و یا بگسستن است
ما که آواره ز ملک و خاک اجدادی شدیم
باز کردن در به روی هم،  شعار هر تن است
ای که عضو حلقه یاران و انسانی به جان
چشم بگشا این نه آئین خرد در بستن است
من غریب و تو غریب و اندراین ملک غریب
بهتر آن باشد که با هم در صفا بنشستن است
گر دلت پاک ز حرفی خسته و ازده شد
چاره آن دل، به آب مهربانی شستن است
در بیان هر کلامی لحظه‌ای اندیشه کن
غیر از این گر برگزینی موجب دلخستن است
گفت شهرام این سخن را و به گوش جان سپار
مصلحت باشد همین، ورنه ز خط بگذشتن است.
 

(۲)
چرا ای لاله همچون من فگاری
تو در فصل بهاران داغداری
دل من از دو رنگی داغدار است
تو بر دل داغ از دست که داری؟
 

(۳)
ندارم طاعتی اندر خور دوست
نه جان را تاب کیفر زان نکوخوست
در این آلودگی و شرمساری
امید من فقط بر رحمت اوست
 

(۴)
بنفشه بر لب جو چون دمیدی
در آن آیینه چون سر می‌کشیدی
بگو بهر خدا در روی امواج
امید نقش بر آبم ندیدی
 

(۵)
ای آینه گردان هنر، فر همایی
دیوانه عاشق‌کش بی‌چون و چرایی
ای زیور و زینت ز سر انگشت تو پیدا
خلاق هنر، خالق هر درد و دوایی.

 

گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی
 

┄┅═✧❁💠❁✧═┅┄
 

سرچشمه‌ها
- کتاب مشاهیر و مفاخر بروجرد، جلد سوم
- کتاب چهل شاعر بروجرد، جلد دوم
https://t.me/newsnetworkraha
https://t.me/mikhanehkolop3
https://t.me/leilatayebi1369
https://t.me/rahafallahi
@Ahmadmoattari
و...

 

پری خیلانی

پری خیلانی

خانم "پری عمر اسعد" (به کُردی: پەری عومەر ئەسعەد)، مشهور به "پری خیلانی" (به کُردی: په‌ری خه‌یلانی)، شاعر کُرد زبان، زاده‌ی ۲۰  دسامبر ۱۹۸۷ میلادی در اربیل است.
وی فارغ‌التحصیل زبان و ادبیات عرب از دانشگاه صلاح‌الدین اربیل است.
 

پری خیلانی

خانم "پری عمر اسعد" (به کُردی: پەری عومەر ئەسعەد)، مشهور به "پری خیلانی" (به کُردی: په‌ری خه‌یلانی)، شاعر کُرد زبان، زاده‌ی ۲۰  دسامبر ۱۹۸۷ میلادی در اربیل است.
وی فارغ‌التحصیل زبان و ادبیات عرب از دانشگاه صلاح‌الدین اربیل است.
او همسر، آقای "عزالدین زکی‌زاده"، شاعر معاصر کُرد است.

 

(۱)
ابر،
باران درونش را سقط کرد
وقتی فهمید
تو گل نمی‌شوی
برای از یاد بردن
خاطراتش...
 

(۲)
آنچه آدمی را شکل می‌بخشد
اندیشه و مردانگی و راستگویی‌ست
نه فقط
استخوان و گوشت و خون...
 

(۳)
هرکسی که از راه رسید
بخشی از ما را قربانی کرد
قربانی گناهانش،
و ما هم همیشه در جهل باقی ماندیم.
 

گردآوری و نگارش و ترجمه‌ی اشعار:
#زانا_کوردستانی
 

■□■

خاتوون "پەری عومەر ئەسعەد"، ناسڕاو بە "پەری خەیلانی"، شاعیری هاوچەرخی کورد، له رۆژی ۲۰ ڕەشەمەی ساڵی ۱۹۸۷ زایەنی لە هەوڵیرە لە دایک بوو.
کاک "عزه‌دین زه‌کی‌زاده"، شاعیر هاوچه‌رخی کورد، هاوسەر و هاوژینی ئەم شاعیرە.
 

(۱)
لەو  ڕۆژەوەی هەنار بە بۆنی سێو خنکا
لە هەر شوێنێک سێو ببینم چاوم دەزێت.
بەهارە و سەفەر ناسرەوێ،
ژان لە کەلەکەم دەژەنێ و دەمباتەوە 
هۆلۆکۆستی دامێن شنروێ.
 

(۲)
لەپاش زیڕژنی هەڵەبجە،
لەکوێ مەلۆتکەی ژانگرتووم ژیرکەمەوە؟
دەڕۆم وەک داغستانییەک،
سەر هەڵدەگرم،
ئەو گۆلمێک گڵی وڵاتی بۆ سێبووری لەگەڵ خۆی برد،
منیش سووتووی باخ و بێستانی هەڵەبجە.
 

(۳)
ژنێک دەناسم لە نەسەبی شەهێنە
بەرز نەبێت نافڕێت
باڵای دەگاتە هەورەکان
بەیانیان کوترە باریکە
چاوی بۆ دەگێڕن!
ئەو دەمێکە دەنکەگەنمەکانی راسپاردوون.
 

(۴)
ژنێک دەناسم لە نەسەبی هەڵۆکانە
لەبەرزی نەبێت ناخەوێت
ئێواران بەدرەنگەوە
کوکوختیەکان لە پەنا گوێی هەڵدەکوڕمێن،
ئەو خۆی و تەسبیحێکی ملەوەن
لە بەلەکۆنی ماڵەکەی
دڵی مانگ دەداتەوە.
 

(۵)
هەور
بارانی لەبار خۆی برد
کە تێگەیشت
تۆ نابیتە (گوڵ)
بۆ ئێخەی
هیچ بیرەوەرییەک!
 

گڵاڵەکردنی ئەم بابەتە: #زانا_کوردستانی

سید رسول پیره

آقای "سید رسول پیره"، شاعر و منتقد ایرانی، زاده‌ی سال ۱۳۶۸ خورشیدی، است.

 

سید رسول پیره

آقای "سید رسول پیره"، شاعر و منتقد ایرانی، زاده‌ی سال ۱۳۶۸ خورشیدی، است.
وی دکترای زبان و ادبیات فارسی دارد، و در اواخر دهه‌ی ۸۰، با انتشار مجموعه شعر "پیراهن تو پرچم کدام جمهوری است"، شاعری را آغاز و با کتاب "کلیدها"، توانست توجه منتقدان ادبی را به شعرهای خود جلب کند.
وی دریافت چندین جایزه‌ی ادبی را در کارنامه دارد، و  کتاب "تسکین" را با نشر چشمه و کتاب "لغت‌نامه‌ی کلمات مهجور"، را با نشر نگاه منتشر کرده است.

 

◇ نمونه‌ی شعر:
(۱)
تو برای این رودخانه خشک شده
دو ماهی قرمز آوردی
تو برای این علف غمگین که میان دره و کوهستان بود
نامی انتخاب کردی
هربار نگاهت می‌کنم
غم را در دلم مثل طاقه های پارچه روی هم می‌چینند
و هربار بیشتر دوستت دارم
ماهی قرمزی در حوض قلبم می‌غلتد
به من بگو
چطور می‌شود بهار را در قوطی‌های عطاری تازه نگه داشت؟
 

(۲)
...

 

(۳)
از بینِ دوستانم کسی است
که قلبش، قلبش، قلبش برای همه می‌زند
حتی برای دستگاهِ شوکِ بیمارستان
در بین دوستانم کسی است
که فراموشی دارد
او را به هر نامی که صدا بزنی بر می‌گردد.

آنها که زودتر از دنیا رفته‌اند
زیباییِ بیشتری را با خودشان بردند
و آن که آخر از همه رفت
مو و دندان کمتری داشت
دارم لیستی از دوستانم تهیه می‌کنم
دارم قفلِ در را عوض می‌کنم.

  
 
(۴)
صد متر
هزار متر
غم انگیز است
به خط پایان رسیده باشی و هیچکس پشت سرت نباشد.
 

(۵)
حدس بزن
چقدر می‌تواند تنها باشد
کشوری که سرود ملی‌اش را تنها یک نفر می‌خواند
 

(۶)
مثل حمله قلبی به بخش سی سی یو
حمله‌ی لیونل مسی به دروازه‌ی رئال مادرید
حمله‌ی گاوخشمگین به پیراهن قرمز
به من حمله می‌کند تنهایی
 

(۷)
تنهایم
شبیه مهاجرانی که در غربت
دیوار سفارت کشورشان را در آغوش می‌گیرند.
 

(۸)
هر درختی که قطع می‌شد
دری چوبی بود که سال‌ها بعد به رویم باز نمی‌شد
هر پرنده‌ای که بر نمی‌گشت
آسمانی بود
که سال‌ها بارانی‌اش را به تن می‌کرد
هر گلوله که شلیک می‌شد
زنی بود که از تنهایی می‌ترسید
مردی بود که برای همیشه به  عکس‌ها می‌رفت
هر دستی که به سویم دراز می‌شود
ادامه‌ی خیانتی است
که سال‌ها بعد در سینه‌ام فرو خواهد رفت
هر صدا
رادیویی جیبی است
که سربازی را از تنهایی در می‌آورد
هر نقشه سفری است
به دورها...
درهای چوبی، آلبوم‌های عکس، خیانت و رادیوی جیبی را تحمل می‌کنم
اما تحمل دوری را ندارم
نقشه را در دستانم مچاله می‌کنم
حالا هر کجا بروی
در مشت منی
 

(۹)
نگهداری از غم‌های ظریف و بیهوده در پستوی روح
مراقبت از غزلیات شمس
دلجویی از غروب دوشنبه‌ها
و دلدادگی به پنجره‌های خانه با تماشای او شروع شد
گذاشتم آفتاب به تنهایی‌ام بتابد
به خانه رفتم و به ترکیب فلفل و اسفناج
و پیدا کردن لغتی مهجور در دست دهخدا مشغول شدم
او را به ناگاه دیدم
مطمئنم
آن چهره گندمگون
مسیر باران‌ها را عوض کرد
علاقه
مثل آمدن سیل ناگهان
معماری زندگی را به هم ریخت
پنهان نمی‌کنم
که شکفتن لاله رخش
آثار عجیبی داشت؛
پنجره‌ها نور بیشتری گرفتند
کتاب‌ها کم حرف شدند
و نام گذاری گیاهان از همان روز شروع شد
پنهان نمی‌کنم
که آمدن او
کشف آتش در اولین برف کوهستان بود
به او که نگاه می‌کردم
سکوتم طولانی‌تر می‌شد یا شادی‌ام؟
غافل بودم
اگر شاخه‌های دو درخت بر هم بیفتند،
کدام زودتر می‌شکند؟ 
 

(۱۰)
روزنامه‌ها
چاقو خورده‌اند
از خبر
گریختن آدم‌ها
به دوردست
زبانم را تبعیده کرده‌اند
به دهان چند توریست چینی
که آمده بودند با تخت جمشید عکس بگیرند
چهره‌ام چند بار عوض شده است
و شاید دیگر خودم را مثل قبل نشناسم
زنبورها عطر گل سرخ را کشته‌اند
به کتابخانه رفتم
آنجا هم مترجمان
عطر گل سرخ را در کتاب‌ها کشته بودند.

 

(۱۱)
در گفتن نامش خسیس بود
طوری که باران‌ها او را به یک نام
و بادها به نام دیگر صدا می‌زدند
- انگار گیاهی کمیاب،
یا بوته افسرده برنجی در شالیزار -
چون شکفتن گلی در دامنه
تقارن کوه را به هم زده بود
نامش تکه‌ای از صبح بود
و با زندگی همان کاری را می‌کرد
که با مرگ
بدون اینکه خیس شود از آب‌ها می‌گذشت
مثل رودخانه‌ای
که از دریا می‌گذرد
و با همان سماجتی
که دست باران را به گرمی می‌گرفت
محبوبه‌ها را می‌کاشت.
 

(۱۲)
مردی که پیراهن چهارخانه می‌پوشد
خودش را زندانی کرده است
مردی که پشت نرده‌های پنجره می‌ایستد
خیابان را زندانی کرده است
مردی که نمی‌خندد لب‌هایش را
و مردی که جدول حل می‌کند کلمه را زندانی کرده است
زندانی توام
و دیوارها بیش از آنکه بلند باشند
دلگیرند
وقتی عکسی از تو به آن‌ها نیست
هر بوسه‌ات
شورشی در زندان
هر بوسه‌ات
روزنه‌ای در دیوار...
با هر بوسه‌ات
آجری از دیوار
میله‌ای از نرده‌ها
و خطی از چهارخانه پیراهن من
می‌افتد.
 

(۱۳)
در صدایت دم کرده‌ی گیاهی کوهی پنهان کرده بودی
       در دهانت شعری از فروغ
       و در قلبت کبوتری که مدام به پنجره می‌کوبد
       من همه را پیدا کردم
       یادش بخیر آن سال
       باران مانده در ابرها
       چترهای مانده در انبار را فروخت
       یادش به خیر آن سال
       دست‌هایم محصول بهتری داشت
       من داشتم با دست‌هایم
       شاخه‌ای را که از بهار بیرون مانده بود
       به درخت بر می‌گرداندم.
 

(۱۴)
لبخند تو درخت پرتقال است
که حیاط را نارنجی می‌کند
لبخند تو
خواندن آیه‌ای کوتاه در نماز صبح
لبخند تو
لبخند تو مشتی دانه است
که برای کبوترها پاشیده‌ام
...
درخت زردآلو تو را دعا می‌کند
گلدان‌های توی راه پله تو را دعا می‌کنند
پنجره‌های رو به آفتاب تو را بی‌لکه دعا می‌کنند
و هر آشنایی که زائر امام است برای تو دعا می‌کند
تو قصیده‌ای هستی
مهربان و نانوشته
با واریس پاها
با دندان مصنوعی
با فشار خون
آب گلدان‌ها
قرص‌های بابا
ساعت اداره‌ی من یادت نمی‌رود
با همه‌ی این‌ها تو قصیده‌ای هستی
که هر وقت می‌خوانمت
تازه می‌شوم
...
دلتنگم
اما وقتی به خانه برگردم
مادری که پونه‌زار را کاشته
دست‌هایش را برایم دم کند...
 

(۱۵)
صدای چند شلیک آمد
حتما در دوردست چند نفر کشته شدند
ما آن‌ها را نمیشناسیم
ما به کمک آنها نمیرویم
تنها صدای چند شلیک آمد
و سهمیه آب و نان و هوای پاک
میان دیگران تقسیم شد!

 

گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی
 

┄┅═✧❁💠❁✧═┅┄
 

سرچشمه‌ها
https://t.me/newsnetworkraha
https://t.me/mikhanehkolop3
https://t.me/leilatayebi1369
https://t.me/rahafallahi
https://www.iranketab.ir/profile/28436-rasoul-pireh
https://fpoem.farhang.gov.ir/fa/poets/rasoolpire
https://www.mehrnews.com/news/3850097
https://nuts.blogfa.com/category/16
@Rasoul.Pireh
و...

شهرام فروغی مهر

آقای "شهرام فروغی‌مهر" شاعر، ترانه‌سرا، نویسنده، کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی و دبیر دبیرستان‌های شهر اهواز، زاده‌ی یکم فروردین ۱۳۵۶ خورشیدی، در بخش جولکی از توابع شهرستان امیدیه است.

 

شهرام فروغی‌مهر

آقای "شهرام فروغی‌مهر" شاعر، ترانه‌سرا، نویسنده، کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی و دبیر دبیرستان‌های شهر اهواز، زاده‌ی یکم فروردین ۱۳۵۶ خورشیدی، در بخش جولکی از توابع شهرستان امیدیه است.
وی از سال ۱۳۷۰ شروع به نوشتن کرده و نخستین نوشته‌هایش را در روزنامه‌های خوزستان، همچون فجر، نور و روزان به چاپ رساند. 
ایشان، برگزیده‌ی بخش شعر سپید در بسیاری از همایش‌های ادبی استان خوزستان بوده و در مهروموم‌های ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ نیز در همایش‌های ادبی پرواز عاشقانه (آغاجاری) و همایش ملی شعر خلیج‌ فارس (هندیجان) به‌ عنوان داور بخش شعر سپید حضور داشته‌ است.
وی در سال ۱۳۹۳، مدیر صفحه‌ی ادبی «سطرهای جنوبی» در روزنامه‌ی «نور خوزستان» بوده‌ است و در حال حاضر نیز مدیر انتشارات هرمز در اهواز است.
 

◇ کتاب‌شناسی:
سر خوردن از گرینویچ - در عطر اسم تو - فقط باران - لذت لبخند تو بر کاغذ - بر رگ‌های بریده‌ی این سطرها - آدم حرفی‌ها در برف - در خاطره‌ی درخت، پرنده‌ام - بیرون پریدن از کادر دنیا - به کلمات پا می‌دهی - به وقت انگور - بر کرانه‌های هرمز (مجموعه‌ای چند جلدی) - این مربع چه حرفی دارد با درخت - در جریان سازی حروف باران - گریه بر لب کارون - توقع من از شب تاریک است - از جنوب گریه‌ها (با همراهی شاعران جوان خوزستان) - فروغ آتش (اثر تحقیقی را با موضوع بررسی اسطوره آتش در شاهنامه فردوسی)  - زیر باران با تو - دسته کلید دنیا - صدای روشن خورشید - عاشق عمودی می‌میرد - تقویم تنهایی - در تو نمی‌شود  - زیر چتر این زمستان و...

─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─

◇ نمونه‌ی شعر:
(۱)
دارد از ندارد این گزاره گریه بالا می‌زند؟
حق من نیست
در این سرزمین سر راحت بر بالش
از بس که ابرها    راه رفته و نرفته را
خواب‌های مرا در تصرف می‌خورند
خیال خوشی داشتم     باد برد
بی‌سرزمین و تن
نمی‌دهم به هرچه باداباد سر
نداشتن تو     بال اگر برایم نداشت
این داشتن غم تو     قند است
بالاترم که پرتاب کرده‌ای مرا از خودت
افتاده در مزارع آتش به جان کی؟
حالا خودم را سبک می‌کنم در ابرها
پر می‌زنم به افق دورتر از تو
آب و هوایم را می‌خورم
جیک هم نمی‌زنم
هی تنهایی!
دست این گزاره نمی‌تواند
             در تعبیر مرگ داشته باشد؟!
 

(۲)
در تو پنهان می‌خزم لای خطوط داغ
لباس‌های شیرینت
کشف تو را خون می‌خورم خورده است
نه   گریه به دادم می‌رسد
نه   حتّی بیداری پرتم می‌کند از کابوس ندیدنت
چقدر از کجا تنها نباشم؟
یا هی تنهایی‌ها را پس نزنم
تنهایم بگذارند!
لااقل تو را داشته باشم
لای کلماتی از جنس لطیف لبت
کجا ببوسمت که خدا نباشد؟
خورشیدی معشوقه‌طلب
در یقه‌ات تاب می‌خورد
من اعتراض دارم
خدا همه جا هست
دست می‌برم سبدی سیب آتشین
«ای سبدهاتان پر خواب!»
تنهایم نگذارید!
من از تنهایی می‌روم لای کتاب
تبدیل می‌شوم به عطر
آتش می‌گیرانم بر جلد و شیرازه
از فکرهای با تو دویدن در متن
بادم بزنید ای حواریون
تا بیشتر بگیرم دستت را
کار دستم می‌دهی ای خدا!
مقدّس‌تر از تن تو کتابی ندارم
قسم بخورم به آن   به قرآن
لب بر رگت می‌گذارم
از مرزهای تو بیرون    کشوری آزادم
به سیم‌خاردار پناه برده‌ام از بخت بد
و هزار و یک آیه در منع لب تو
بر لب ساقی بود    لب خوری؟
گوش نکردم
لب شدم تناتن
و خوردن تو از انگشتان پا شروع شد!
 

(۳)
از سکوت تو چه رُسته در دریاها؟
جز درناهای سفیدی که نمی‌دانم کی به دنیا آمدند
و کجا سر به نیست شدند    شدند؟
علامت سفیدی که پرچم نبود
با صلح هم میانه نداشت
پل به پل از بخت خودت رد شدی
رسیدی به خواب نخل‌ها در «محمّره»
تنها ماندی با خمپاره‌ها
حالا از لب‌های تشنه سیری
و آن همه ترکش که با تنت خوابیدند
نمی‌خواهم درخت بمیرم
تو که سر بریده در شط دویدی
خون همه‌ی خواب‌های مرا گرفت گرفته است
و چشم‌های سرخ من از گریه سیر برگشتند
سنگ اگر باشم    غرقه به دف و کف
دستمالی رنگین برمی‌دارم
و «یزله» می‌کنم در «خفاجیه»
تا بالا بیاورم دهانم را به حرف
روی حرف تو ماندم
حرفت را به غریبه نزدم
بی‌هیچ خشکی راه خودم را ادامه می‌دهم
تا خود خلیج فارس گلویم را بدهکار هیچ سیلی نکنم
من تشنه به دنیا آمدم تشنه
از این دبّه‌های سفید حرف در می‌آید تشنه
آنجا که موج‌های بندری
منتظرند تا برسم با خرماها
آتش به کار و بار دنیا بگیرد هی
تنهایی در من ماهیان عجیبی را کشته است
کارون که می‌گویند یعنی دستی دستی کلّه‌ام را گرفتند
خواب‌های آبی بسیاری
در رگ‌هایم سرخ است «هورالعظیم»
این لوله‌های نفت را بردارید
با درناها قراری دارم بر «پل سفید»
اهواز سیاه پوشیده
و «تُشمال چپی»
از خواب خانه‌ها خراب برمی‌گردد!
 

(۴)
دل‌مشغولی خورشید
می‌زند    به شهر   به کوه
دنباله‌های تو کهکشانی را به آتش بکشد
من از کجا می‌دانستم
بی‌خواب کرده‌ای حجم عظیم ستارگان را؟
اصلا شبانه روز
درگیر فکرهای تو می‌چرخد به دور خودش
و شکل می‌گیرد    در رنج بیداری این فهم
این تفاهم با تو
می‌تواند در سرنوشت دنیا دست ببرد    برده است
از درک عطر فکرهای تو به روز   می‌ریزم
از فهم گفت‌وگوی تو با شب    بیدارم
حرکت در یاخته‌های زمین
از دست‌های تو در فکرهای من می‌رقصند
زیبایی می‌ریزد روی زمین
گستردگی دارد این رگ‌ها
زمین در تو بیدار می‌شود     کهکشان می‌خوابد!
 

(۵)
در چشم‌های تو کلماتی
چیزی گفتی؟
این حرف‌ها را نمی‌شود گفت
رنج کلمات را     غروب کلمات را
و چیزهای بیشتری را
شعر خورد      خورده‌ایم
آسمان را سنگ زد
و خدا را پایین آورد
         از برج و باروی خویش
باید برای این همه زیبایی
روزی هزار بار بمیرم    مرده‌ایم
ای کلمه که در آتش‌ها
سر از دهان من شاعر در می‌آوری
و خودت را به بیراهه
فروش این زبانه حق تو نیست
حق من؟
با کی حرف می‌زنم بی‌تو؟
بیا برای تمام حرف‌ها
کلماتی پیدا کنیم که شکل‌های بهتری داشته باشند!
 

(۶)
موی تو از کادر می‌زند بیرون   زده است؟
به هوای این شب زده‌ام
بیرون از خودم تنها رفتم
در عطر حرف می‌زنم با خودم می‌زنم    بیرون
دری نمانده است که نبسته باشند
من از کدام جهت؟
باد صبا را به جرم عطر گرفتند
و سر به نیستی این کلمات
حتما راهی دارد به قانون
من کلماتم را فرستادم کلید شوند
قفل بارید از آسمان خدا
دست بسته می‌میرم برایت مردم
موهای تو می‌توانند عالم پیر را
و یک جوانی خوشگل در کادر
کی مشک‌فشان          خواهدشد؟!
 

(۷)
من اگر جهان بیشتری هم داشتم    نداشتم
نمی‌خواستم بی‌تو هیچ خیابانی را
اصلا تو بگو دیوانه     برو!
من از راه به تو   می‌خوابم
از خانه در تو راه    می‌روم
از غذا چیزی جز لب‌هایت
خوردن    نمی‌خورم
در سفره‌ی دلم نیست
قاتقی بی‌عطر ریحان فکرهای تو
می‌تواند منظومه‌ای را بخرد چشمت
مرا فروخته‌ای؟!
«که از وجود تو مویی…»
نمی‌خواهم فردای قیامت خدا راهم را بگیرد
بگوید هی دیوانه برگرد این طرف!
جهنّمی دیگر از ندیدنت     نداشتم
داشته باشم زیر زمین حتی
مگر چقدر راه مانده تا تو برسیم  رسیدیم؟
بال اگر داشتم     نداشتم
پروانه‌ی پشت یک پلکت بودم
و در غروب اول مرداد
                       از تو     شهید می‌شدم!
 

(۸)
من از نداشتن‌ات
      در رنج این شط شنا می‌کنم کرده‌ام
شطّی که در من ساختی   دریا تویی
             جنازه‌ام را به شعر رساندی
در ساحل سفید سینه‌هات
چقدر می‌توانی بی‌رحم باشی
آنقدر که مرگ
               نامرد است تو بد نبودی
حتّی بیشتر تنهایی از توست
آنچه در پوست من اتفاق می‌افتد    افتاده است
کلماتی است که نفس می‌کشم برای تو
من از زندگی می‌ترسم
واقعا چطور می‌شود در آب و هوا فرو رفت؟
نداشتن‌ات
              سنگ بزرگی بود   هست
        با کوه از «سیزیف» گفتم
برنگشت نگاهم کند نامرد
نجاتم بده از زندگی
و پرتم کن از لبه‌ی هیچ
در هیچ‌های همیشه‌ی شیرین
      از رنج این شطِّ دلخواهم!
 

(۹)
فکر می‌کنم   کرده‌ام
به تو با فکرهای خودم
مایل به هیچ تنی نبوده‌ام تنها تن تو
از این تاریکی چند چراغ بریز
متن خانه کمی رنگ و رو بگیرد
بخوابد در لالایی یک نفس
بیرون پریده ذهن مرا در تو
نه! هنوز هم از ترس
افتاده در دل تاریکی
تلخ می‌کشم به سر از کاسه‌ها که بی‌ساقی
اوقات کریه بی‌تو ولم نمی‌کند    کجاست؟
دلم تاریک نیست
آن گوشه که حالت خوب است
حتما از حجم خنده‌های تو
باز هم چراغی هوس کرده‌ام    می‌کنم
من از این فکرها بیرون   پریدنم
پل برای پریدن است
و کارون
              تاریک
                           تاریک…
من این چراغ را هر کجای «نادری» بگذارم
خیابان‌ها راه می‌افتند با روشنی
ای که تاریکی از تو می‌ترسم
          در تو
                        می‌افتم!
 

(۱۰)
جذامیان بی‌دلیل
دهان‌های خورده‌ی خود را
دنبال آن کلمه    خوردند
یک پرنده همیشه در دلم    تنهاست
من خفه خون گرفته‌ام
               از بس که ترس سایه‌ها
اصلا به نگفته‌های من هم گیر می‌دهند    داده‌اند
بازار گرفت‌وگیر شلوغ است
از سایه‌ی خودم حرف می‌برم برای خودم
چقدر می‌توانم با سیاهی خودم
در یک پیراهن بخوابم
     و حرف از خورشید بزنم؟
اصلا منظورم آزادی نیست
و بال‌ها که پرنده‌اند      فقط پرنده‌اند
«کرم نما و فرودآ…»
در این مدینه‌ی خاموش
میله‌ها پشت به پشت هم در رشد سایه‌ها
بیا به این که در گلوی همه گیر کرده دست بزنیم
خانه سیاه است
و فروغ این شعر
راه به جایی نمی‌برد        الّا دهان تو!
 

(۱۱)
آتش
استعاره‌ی مسخره‌ای است
در شکل سرخ تن‌ات
خورشید هم که بگویم
مرگ من
در این قرینه
مقرون به صرفه نیست
اصلا سوختن در تو نیست
کوچک که صدایم می‌کنی
نامم از آتش
پر در می‌آورد!
 

(۱۲)
در شکل غمگین تو
زیبایی خفته است
بیدارش می‌کنم
تا راه بیفتد
و دنیا را
در لذت بصری اندوه
دریایی باشد
در شکل غمگین تو
شاعرم
و همین نان من است
می‌خورمت
برکت رگ‌هام!
 

(۱۳)
اینطور که نمی‌شود
چقدر کلمه‌ها
از من
به پای تو ریخت
بی‌صدا
می‌ترسم تمام شود
این گنجینه
لال تو
جهان را
سکوت خواهم خورد!
 

(۱۴)
بهار بی‌تو 
پاییز دیگری است 
بی‌عطر و 
بی‌ترانه 
تقویم 
در زمستان خویش 
یخ زده است!
 

(۱۵)
بی‌حرف
طناب را بیاور
از این سکوت
بالا می‌روم!
 

(۱۶)
ندیدنت شب است
می‌ترسم سقوط کنم
پله پله به جهنم
فقط با همین فکر ندیدنت!
 

(۱۷)
در راستای خودم
قامت بستم تو را
پشت پا زدم
به هرچه دست
به هرچه هست!
 

(۱۸)
بر هزاره‌ها
دهان غزل‌هاست
دانش دوست داشتن تو!
 

(۱۹)
این سیب
با عطر دهان تو
همخوابه بود
تمام این مصیبت عظمی
راه به دهان تو دارد!.
 

(۲۰)
هنوز مانده
تا پیاده بمیرم
وقتی احتمال پاهای تو
پا به پای من برسد
بال در می‌آورم                          
حتّی برای مرگ!.

 

گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی

 

┄┅═✧❁💠❁✧═┅┄
 

سرچشمه‌ها
https://t.me/newsnetworkraha
https://t.me/mikhanehkolop3
https://t.me/leilatayebi1369
https://t.me/rahafallahi
@Mkopyghforoughimehr
@sh.forooghimehr
https://sherenab.com/Pages-Category-3944.html
https://shaeranejavanesfahan.blogfa.com/post/60
https://www.isna.ir/news/khouzestan-60246
https://www.iranketab.ir/profile/66930
https://khoorna.com/123895/123895
https://bazpour.blogfa.com/post/2
و...

 

کمال رستمعلی

آقای "کمال رستمعلی"؛ شاعر و فعال سیاسی مازندرانی، است.

 

کمال رستمعلی

آقای "کمال رستمعلی"؛ شاعر و فعال سیاسی مازندرانی، است.
وی از کارکنان استانداری مازندران و در کارنامه‌ی شغلی خود فرمانداری شهرستان سوادکوه‌شمالی، مدیرکلی روابط‌عمومی و امور بین‌الملل استانداری مازندران، رئیس‌ دفتر مجمع نمایندگان مازندران و فرمانداری جویبار را دارد.
وی در هسته‌ی گزینش و دفتر روستایی استانداری، شهرداری ساری و کمیسیون قاچاق کالا و ارز و شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر و کارگروه اجتماعی فرمانداری ساری، و مدیریت منابع انسانی در شرکت‌های تابع شستا، نیز دارای سوابق و تجربیات کاری است.
رستمعلی علاقه‌مند به شعر و عرفان و تفکر است و از این بابت نیز چهره‌ای شناخته شده و از سخنرانان مناسبت‌های مذهبی و ایام خاص در مازندران است.
وی همچنین یادداشت‌نویس قهاری است و یادداشت‌های انتقادی زیادی از او در صفحات مجازی به چشم می‌خورد.

◇ نمونه‌ی شعر:
(۱)
فرشته‌ها نمی‌روند
نمی‌میرند!
فرشته‌ها فقط
از شانه‌ای به شانه‌ی دیگرمان کوچ می‌کنند...

(۲)
زیبای زنبور به شهد وحی!
زیبای بازار زرکوبان!
شکوفه به دامن بریز و بگریز
و سایه‌هامان را به عصر بلند تابستان برسان
زخم را مرهم بگذار به عسل
تا تاول پا به بازار برقصد
تا بچرخد
آسمان به شوق ما
زنبور به شهد ما
تهمت به پیشانی پر شکوفه...

(۳)
آغوشت همیشه گرم بود
چون لانه پرنده‌لی
پیش از شلیک شبانه شکارچیان...

(۴)
سفر به نام تو تا ذهن شاخه رسید
سفر کمی نشست و دور شد
کمی ترسید
سوال زهد فروشان به خانه‌ات در کوفت
ردا کشید بر سر سوال
از خودش پرسید
چرا شکوفه نریزید در کلام درخت؟
چرا پرنده نپاشید بر تردید؟
دوباره برف و شکر از سحر به ذهن شاخه رسید
سفر کمی نشست
دور شد خورشید.

(۵)
پر از صبح روز تعطیلی
پر از لحظه‌های آخر سال
راه و کوه و چشمه و شبتاب
دستت از لانه‌ی پرستو پر
رنگ رنگ و خنده‌ای دوری
بی‌شمار است دل به شوق تو بی‌تاب...

(۶)
فنجان‌ها
همیشه
کمتر از روزهای تنهایی‌اند...

(۷)
دو بلیت 
گذاشته‌اند کنار
همیشه برایمان
و لبخندی از پلیسی مسن
که گفتی قبلا خوابش را دیده‌ای!
دو بار سرخوردن و خنده‌ی مهربان کلاه‌رنگی‌ها
اضطراب مدام رسیدن
در پیاده‌رویی پر از بستنی و سنجاقک
پر از سایبان و سلام ناغافل
حلقه‌های شرم‌گین و
تبسمی که هر چه آب می‌خورد خنک نمی‌شود!
پیش خدمت سینه‌اش را جلو می‌دهد، چشمکی که
هی! پس کجا بودید شما این همه سال؟
نمی‌شود شمرد که
چند عرق نشست روی پیشانی روشنت
نمی‌شود شمرد که
از میان چند آدم‌برفی کج و کوله
چند بخار دهان
دلم لرزید و گم شدم!
گوشی را بردار لطفا
هر کجا هستی خودت را برسان
برای همه چیز دیر شده.

(۸)
جسم کوچه درد می‌کند هنوز
و اسم آخری که بچه‌های هور
بچه‌های فکه و طلاییه،
سر به خاک و غرق خون،
در حریر واژه می‌سپردنش به باد،
می‌سپردنش به متن نامه‌های آخرین دعا، آخرین سلام!
که جسم کوچه درد می‌کند هنوز،
که درب خانه‌های ما
گرچه رنگ و رویشان
سمت و سویشان
فرق می‌کند،
تمامشان ولی
در هراس کوبشی غریبه‌اند
در هراس کوبشی کبود و دیر ساله‌اند!
ستارگان تو را به شوق، تو را به شرم
در زمین و آسمان،
صبح و شام،
نشان ِ اشک‌های آخرین سلام ِ نامه‌های ِ سر به خاک می‌دهند
که بی‌نشان ِ پرنیان ِ باد، فاطمه!
آشنای سمت و سوی آسمان،
مادر ِ مدار ِ مهربانی ِ مدام، فاطمه!
سوسن ِ صمیمی ِ سلام، فاطمه!
ستارگان تو را به شوق، تو را به شرم
به اخگر جهیده در افق
نشان می‌دهند و صبح
از دعای هر شب تو چادر سپید می‌کشد به سر!
که آب،
از زلال قامتت،
پر به چشمه‌ی غریب کوهسار می‌کشد مدام، مادرم!

(۹)
تا تو
تکه‌‌های دخترت را از زیر آوار می‌کشی بیرون
جام‌ها به سلامتی شیوخ
بالا می‌رود
چشم‌های بهت‌زده‌ات
که بر مچ خون‌آلود کودکت خیره است
مجال تماشای لبخندهای دیپلماتیک را ندارد
سرت را بالا بگیر مادرم
و دست‌هایت را مشت کن
بگذار خشمت
رقص شمشیر شیوخ را
با آن ابلیس کراواتی
رسوا کند
سرت را بالا بگیر
سواران را بر کرانه‌ی شرقی رودها ببین
و برق چشم جوانان‌مان را
که از برق فلاش‌ها
و انعکاس نور بر جام‌ها
پر تلألؤتر است
تا تو آن بره‌ی کوچک و بی‌گناهت را
در کفن می‌پیچی
قطعنامه‌ها با خمیازه‌های کشدار صادر می‌شوند
و سازمان حقوق بشر
از همه می‌خواهد بگویند «سیب»
تا عکس‌های یادگاری بهتری گرفته شود
تا تو ـ مادرم! ـ
مدادرنگی‌های طفلت را به سینه می‌فشاری
شب‌نشینی امرا هم تمام شده
و لخته‌های متعفن گوشت
بر تخت‌های اطلسی خود می‌افتند
و تا صبح کابوس سوارانی را میـبینند
که بر کرانه‌های شرقی رودها
منتظر و بی‌قرارند...

(۱۰)
دستم که این گونه بی‌معناست
وقتی میان موهایت نیست
چشم‌هایم که آرام‌اند
خنده‌هایت را وقتی مدام با تشویش به جایی دور خیره می‌مانی!
پینگ‌پنگ دو رهگذر خسته‌ایم
در عصر کوچک پارکی
که ابتدا و انتهایش را می‌شود
دو بار دل‌گیر شد و یک بار خندید
یک کتاب را که هرگز نخواندنی‌اش پشت‌نویسی کرد
و یک بار شانه بالا انداخت که لعنتی معلوم نیست آخرش چه می‌شود!
من این بازی را همیشه بلد نبوده‌ام
که راکت را وقتی نبودی به توپ‌هایت زدم
به بوسه‌هایت!
این گونه که بی‌توام
همیشه که آنقدر از خوشی باخته‌ام.

(۱۱)
یکی باید خودش را میان شما منفجر کند
سطر سطر شهرک‌های متروک را
خاکستری از شگفتی و سوال
بپاشد به بزرگراه‌های حیفا
یکی باید عطر اساطیری شب‌بوها
بوته بکارت و زیتون و نان را
با جزء جزء گیج گر گرفته‌اش
بپیچد به دور موشکی
از سواحل سیلی خورده
در جریان باد
CNN
از نام مرکاوا خوشش می‌آید
و از نام نیل که مبارک است
آه، سنت آگوستین قدیس!
انگشت‌های غسل تعمید ندیده ما
دینامیت‌های خدانشناسی هستند
که تالارهای پر نخوت شنبه را
شعله‌ور خواهند ساخت
موسا
با عمامه مشکی
دستش را از زیر عبا بیرون می‌آورد
و المنار منور می‌شود
عصا
به شمال شعبده‌بازان می‌افکند
و اتحادیه عرب شکاف بر می‌دارد
و CNN شکاف بر می‌دارد
و سازمان ملل...

سید حسن!
هنه‌نای* تنها!
بوته شعله‌ور در بیابان طوی!
سنگفرش‌های خاکستری سرد را
با سرنوشت دندان‌های خرد شده
با لخته‌های معظم خون
با اسامی حیران در باد پیچیده
آشنا کن
با سرنوشت عصرهای آرامشی که نیست
با شادمانه جیغ کودکانه‌ای
که در قانا ربوده شد

سید حسن!
ای ترکش مصمم پر سوال!
ای انفجار شریف باروت!
---------
* هنه‌نا (آلبالوی کوهی) درختچه‌ای‌ست بسیار مقاوم که در مناطق صعب‌العبور دامنه‌ی البرز می‌روید. جایی که هیچ گیاه دیگری یارای روییدن ندارد. و از همین رو همیشه تنهاست. هنه‌نا برای چوپانان بسیار مقدس و محترم است.
 

گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی

 
┄┅═✧❁💠❁✧═┅┄
 

سرچشمه‌ها
https://t.me/newsnetworkraha
https://t.me/mikhanehkolop3
https://t.me/leilatayebi1369
https://t.me/rahafallahi
http://www.mazandnume.com/print/13541
http://sejjil.blogfa.com/post/19
https://henena.blogfa.com
https://harfonline.ir
@kamal.rostamali
و...

محمد حسن سیف

استاد زنده‌یاد، حاج "محمد حسن سیف‌زاده"، ملقب به "سیف‌الشعرا"، شاعر و پیشکسوت رسانه‌ای نهاوندی، زاده‌ی ۹ مرداد ماه ۱۳۲۱ خورشیدی، در محله‌ی پای قلعه‌ی نهاوند بود.

 

محمد حسن سیف

استاد زنده‌یاد، حاج "محمد حسن سیف‌زاده"، ملقب به "سیف‌الشعرا"، شاعر و پیشکسوت رسانه‌ای نهاوندی، زاده‌ی ۹ مرداد ماه ۱۳۲۱ خورشیدی، در محله‌ی پای قلعه‌ی نهاوند بود.
ایشان طی سال‌های متمادی، دارای یک دکه‌ی روزنامه و کتابفروشی بود، که حاصل دسترنج خبرنگاران و رسانه و مطبوعات نهاوند را بین علاقه‌مندان توزیع می‌کرد. 
ایشان در نخستین روز آذر ماه ۱۳۹۶ خورشیدی، بر اثر سکته دار فانی را وداع کرد و در قطعه‌ی هنرمندان بهشت‌ زهرای نهاوند به خاک سپرده شد. هزینه‌ی مراسم ترحیم این شاعر نهاوندی، به زلزله زدگان سرپل‌ذهاب، تخصیص یافت.
از ایشان، چندین کتاب شعر به یادگار مانده است، که کتاب غزلیات وی، از مشهورترین آثار این شاعر نهاوندی است. لازم به ذکر است، کتاب غزلیات استاد سیف با عنوان "سیف‌الشعرا"، در سال ۱۳۷۰ به دلیل علاقه مردم نهاوند به این شاعر، چند نوبت چاپ‌ شد.
عشق و خاطرات (۱۳۶۴) و تازه‌های ادب (۱۳۵۵) از دیگر مکتوبات ایشان هستند.

 

◇ نمونه‌ی شعر:
(۱)
پستی و ناخلفی در ذات مسلمانی نیست
مرد حق بجز طاعت راه ربانی نیست 
وقت مردم مگیر ای انسان دوست 
شخص کوته فکر بجز بنده شیطانی نیست
عفت و عصمت بود در ذات هر بیدار دل
بنده‌ی شهوت بجز غفلت و نادانی نیست
با عمل باطل شود پیدا نه سخن
با حیله و تظاهر و رمانی نیست
وقت خود ضایع مکن در طلب گمراهی 
عمر ما بجز یک نفس آنی نیست
دوستان مست در پیروی ذات حق‌اند 
کوتاه فکر بود آن دوست جانی نیست
رخ یار جلوه‌گه خواهان هر عاشق بود
ورنه به حیله رمز چرب زبانی نیست 
سیف گر گویی سخن از دل بگو 
مرد حق شو ورنه به غزلدانی نیست.

 

(۲)
سر شب بود که جوانی به سر کوهی رسید 
بانگ برخاست که از گرسنگی نالان است 
طفل او شیر ندار چه توان کرد که مام 
شب پیش گرسنه و گریان است 
همه دردمندیم به دشت یار 
پیکر ما زیر برف طوفان است 
هر یکی در غم و ماتم و زاری 
آن یکی پدرش در بند زندان است 
کن مدارا اگر دشمن باشد 
که این خصلت شاه مردان است 
خوش خبر باش تو ای پیک که خدا 
لطف و کرمش به ملت ایران است.

 

(۳)
مدعی خرده مگیر که از گزاف بیزارم
عیب جویی نکنم رند این بازارم
جامه تقوا ببر لیک اگر بی‌تقوا 
در مکافات عمل من به خدا شرمسارم 
تو مرا تیر بزن لیک ز غیب حرف مزن 
پوست شیر از تن روباهی مکار بر دارم 
از ریا دور شوم در عمل گر ثابت کنم 
بوسه بر قدم اهل تقوا بگذارم
بحضور گر ز پیک خرده گیری چه عجب
گر ز غایب ترا سینه غم بگذارم.

 

(۴)
این شهر پر آواز ما را نفروشید 
این سند غیرت ما را نفروشید 
تنها به خدا دلخوشی ما به‌دل ماست 
صندوقچه‌ی راز خدا را نفروشید 
سرمایه‌ی دل نیست بجز اشک محبت
پس دست کم این اب و هوا را نفروشید
در دست خدا آیینه‌ای جز دل ما نیست 
آیینه شمایی، شما را نفروشید 
یک عمر دویدیم، بدیدیم همه لاله
این مرز پر از لاله‌ی ما را نفروشید 
ای هم‌نفسان که در این شهر مایید 
پس آب و هوای شهر ما را نفروشید.

 

(۵)
ای رفته ز من خدا پناهت باشد 
چشم و دل من چراغ راهت باشد 
کی من ز تو دل بریدم، رفتی 
یک عمر به راه تو نگاهم باشد.

 

(۶)
در آنجایی که زورگو در جهان است 
صدای مظلومان تا بیکران است 
بپا خیزید، ریشه‌ی ظلم را بکندید
که حکم حق، حاکم در جهان است.

 

(۷)
به چه وقت تلف کنی، خموش در کاشانه‌ای
مهر از لب بشکن، ای دل مگر دیوانه‌ای 
صحبت عشق بکن، لذت ببر از سوز دل 
تا که اشک شرم بینی آتش پروانه‌ای.

 

(۸)
چندی‌ست هوا گرفته و طوفانی‌ست 
چشمم همیشه خسته و بارانی‌ست 
دنیا دنیا غزل برایت دارم
دلتنگی من حکایت طولانی‌ست.

 

(۹)
شبی غمگین، شبی بارانی و سرد
مرا در غربت فردا رها کرد
به من می‌گفت تنهایی‌ی غریب است
ببین با غربتش با من چه‌ها کرد
تمام هستیم بود و ندانست 
که در قلبم چه آشوبی به پا کرد
همه اون خوبی‌ها گردید فراموش
مرا تنها به غمش مبتلا کرد.

 

گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی

آرش افضلی

استاد‌ "آرش افضلی" (به کُردی: ئارەش ئەفزەلی)، از شاعران بزرگ کُرد و حافظان زبان و فرهنگ کُردی در شهرستان هرسین  می‌باشند. 

آرش افضلی 

استاد‌ "آرش افضلی" (به کُردی: ئارەش ئەفزەلی)، از شاعران بزرگ کُرد و حافظان زبان و فرهنگ کُردی در شهرستان هرسین  می‌باشند. 
ایشان که معلم و فعال فرهنگی نیز هست، بیشتر اشعارش را به لکی می‌سراید.
کتاب "ئه‌سری ئاساره" مجموعه اشعاری از اوست که توسط نشر داستان در دی ۱۳۹۴ در ۱۱۲ صفحه، چاپ و منتشر شده است. 

 

◇ نمونه‌ی شعر لکی:
(۱)
بێ تۆ کاوی ئاسمانم ئەور و بارانە نەچوو 
بێ تۆ شادیەل شەوانم شینێ یارانە نەچوو 
بێ بەزەی بەرزی گۆڵت هەر چۊ خەزانم گۆڵەکەم 
ڤە دەست هۆشکی چەمم هەر چۊ بەهارانە نەچوو 
مێ قەسەم خواردم دڵ گش ڤەختێ بۊنم چەمەلت 
چەمەلم ئاخر ڤە سەر پەێمانێ جارانە نەچوو 
بێ مەسی بادە و جامت چینە مەیخانە حەرام 
تۆ دەمت ساقی یێ سەد بادەگۆسارانە نەچوو 
تۆ لەشت مەتڵەعێ سەد  شێعرێ پەریشانە بنیش 
تۆ کە رووشنایێ گۆپت مانگێ شەوارانە نەچوو 
تۆ نەچوو گیانا نەچوو ژانەل برۊنم کەتە سوو 
ئەرچە برژانگێ چەمت یاغی سووارانە نەچوو 
دڵێ ئارش ڤەدەست کۆت کۆت و بڕشیا و کەواو 
ڤە خۆدا ناڵینێ شەو بەرزە هەوارانە نەچوو

 

(۲)
ڤه رووژێ گـ نەزانستن ژیانه
شرافەت پەخشه دەورێ خوانچه نانه
ڤه سەربەزی م بووشم هەر تو بووشی
هەرەو هەر بان خوار و خوار بانه
کەمووتەر گەل ڤه گەل یەکجار مردن
پەپۊلەل بێکەس و هاوار مردن 
ئەڕا ژینێ پڕ ئەژ سەربەرزی و زۊخ
ڤه ژێرێ دەس بەن و لاوار مردن

 

(۳)
چە بی گێ مەل ڤە چڵ دارەل نەناڵان
ڤە سەر ئاسوو ژەرەژ دی هەر نەگاڵان
بزانم کێنێ و مانگ و خوەرە تاو 
ڤە دەس زمسانێ سێ بریانە تاڵان

 

گردآوری و نگارش: 
#زانا_کوردستانی 

 

┄┅═✧❁💠❁✧═┅┄

 

سرچشمه‌ها
https://t.me/newsnetworkraha
https://t.me/mikhanehkolop3
https://t.me/leilatayebi1369
https://t.me/rahafallahi
@radioro_kurdestan
@arash_afzali_50
و...

 

خالد سلیمان

کاک "#خالد_سلێمان" شاعیری کوردی هاوچه‌رخی کوردی خەلکی باشووری کوردستانە.

 

 

خالد سلێمان 

کاک "#خالد_سلێمان" شاعیری کوردی هاوچه‌رخی کوردی خەلکی باشووری کوردستانە.

 

(۱)

لە بیابان هاوڕێیەکم هەیە؛
نزیک لەسزا؛
ئەو عەتارێکە؛
لەشێوەی پێکەنینێکی نهێنیدا؛
ژیان بە عەدەم دەفرۆشێت؛
لە پاڵ تاکە وێنەیەکی نهێنیدا:
کوژراوەکان قسە ناکەن؛
عەتارەکەی بیابان؛
نوقڵ بە جەلادەکانیش دەفرۆشێت؛
ئەسیرەکانی لم لە وێنەیەکی یەتیمدا؛
چاوەڕوانی تەنکەرێکی ئاو؛
هەواڵێک و لاشەی کۆژراوەکانن؛
عەتار؛
لەنزیک کەوڵکەری مارەوە؛
لەبەر دەرگای دۆزەخدا؛
پاڵ دەداتە سێبەری تینوێتییەوە؛

◇■◇

(۲)

میروویەکی شینم بۆ دەکاتە دیاریی؛
مەمکە مژەیەکی مناڵان و؛
جوتێ پێڵاو؛
دەزوویەکی باریکیش؛
جلوبەرگی ڕەنگاوڕەنگ؛
کۆڵەپشت لە چیاکانەوە؛
لێم دەپرسێت، چی دەبینی؟
خەواڵووم؛
ئازار بەرەو سنووری بێدەنگیم ڕادەکات؛
شەپۆلی لم بەرەو لام دێت؛
پاسەوانەکان دەبینم؛
جەستەی مردووەکانم دەکێڵن؛
بەدیار گۆڕستانێکی تەنیاوە؛
بەجێم دەهێڵن؛

◇■◇

(۳)

ئاڵای بچووک بۆ مردووەکانم دەبینم؛
ئاڵاکان بەشی مردنی ئێمەش دەکەن؛
ئاڵایەکی سوور بۆ لاشەیەک یان دووان؛
ئاڵایەکی سپیش بۆ سەعاتێک، ملوانکەیەک یان؛
جوتێک پێڵاو؛
بۆ ئێمەش حیکایەتی دایکێک 

◇■◇

(۴)

چەرمەسەرو جوگرافیاو کیمیاناسەکان نەماون؛
کەوڵکەرو گۆڕ هەڵکەنەکان لە چاو ون بوون؛
دیکتاتۆریش تەنها گۆڕستانی بەجێهێشتووە؛
تەپۆلکەکانی لم، هێشتا ئازار نوێ دەکەنەوە؛
ئیتر بیابان توانای هەڵگرتنی کراسی کوژراوەکانی نیە.

◇■◇

(۵)

دیمەنێکی تر لە ئاهەنگێڕانی ناشتنی ژنە کوردەکان
کراس و ملوانکەو سەرپۆشەکان؛
هەناوی بیابان دەبڕن و دەردەکەونەوە؛
حیکایەتی کۆچی ئازار دەگێڕنەوە؛
تاکە پێڵاوێک، ڕێک لە پێڵاوەکانی دایکم دەچێت؛
هێشتا دەسبەرداری ئێسک و پروسک نەبووە؛
کەللە سەرەکان؛
حیکایەتی خنکان لە گۆڕەکانی دیکتاتۆردا دەگێڕنەوە؛

◇■◇

(۶)

گۆڕی بە کۆمەڵی تری شپرزە؛
کراسی ژنێک بە ڕەنگەکانی ئەوساوە؛
بلوزی مناڵێک بە ڕەنگەکانی ئەوساوە؛
وەنەوشەو سەوزو مۆر بە بیابان ناسڕێنەوە؛
ئا لێرەدا،
ڕەنگەکان شایەتی ئاهەنگی کۆشتنن لە بیاناندا؛

◇■◇

(۷)

مناڵێک بە تەمای مردن نەبوو؛
دەستێکی بە کراسەکەی دایکی و؛
دەستەکەی تریشی بە قەڵەم دایانێکەوە گرتووە؛
مناڵێک بە خۆی و ڕەنگەکانی چیاوە؛
لەخەونی لمدا گیرسایەوە.

 

گڵاڵەکردنی ئەم بابەتە: #زانا_کوردستانی

حسین ارسلان

شهید "حسین ارسلان" شاعر و معلم یزدی، متخلص به "رخشا"، زاده‌ی ۲۵ بهمن ۱۳۲۴ خورشیدی بود.

حسین ارسلان

شهید "حسین ارسلان" شاعر و معلم یزدی، متخلص به "رخشا"، زاده‌ی ۲۵ بهمن ۱۳۲۴ خورشیدی بود.
وی در سال ۱۳۴۶ به عنوان سپاهی دانش در "گلیرد طالقان" به خدمت فرهنگی مشغول شد و یک سال از حساسترین دوران خدمتش را در محضر آیت‌الله طالقانی، سپری نمود و شیفته‌ی بیانات ایشان گردید.
پس از پایان ماموریت در شهرستان رفسنجان به استخدام آموزش و پرورش در آمد و سال‌ها به تدریس ادبیات فارسی پرداخت.
وی عضو کانون اسلامی شورای اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی رفسنجان بود، که در تاریخ یازدهم آذر ماه ۱۳۶۴، به همراه شاعر شهید «ماشاالله صفاری» و دیگر شعرای استان کرمان، به مناطق جنگی رفتند تا صدای انقلاب و جنگ را با سلاح شعر به گوش همه‌ی عالم برساند، و در ۲۰ آذر ۱۳۶۴، بر اثر اصابت ترکش، به شهادت رسید.
 

◇ نمونه‌ی شعر:
(۱)
عاشقت را می‌کشی آنگاه حاشا می‌کنی
همچو من عاشق مگر در شهر پیدا می‌کنی
در میان مجمع صاحب دلان با ناز خود
عاشق بیچاره‌ات را از چه رسوا می‌کنی
همچو یوسف بر سر بازار حسن و دلبری
تا کی آخر جان من این‌گونه غوغا می‌کنی
من یقین دارم که با خون دلم ای نازنین
نامه مرگ مرا آخر تو امضا می‌کنی
خوب می‌دانم که با تیر نگاهت عاقبت
قصد پر خون کردن چشمان رخشا می‌کنی.
 

(۲)
تا به دست دل سپردم اختیار خویش را  
تیره کردم همچنان شب روزگار خویش را
تا به گوش دل ببستم حلقه عشق تو را     
بر رخ عالم کشیدم افتخار خویش را
من همان نخلم که روییدم به دشت آرزو 
وای بر من که ندیدم برگ و بار خویش را
عزم دیدارت چو کردم با سرشک دیده‌ام    
پاک کردم دیدگان اشکبار خویش را
وای اگر در انتظار دیدن رخسار تو    
خسته بینم دیده شب زنده‌دار خویش را
همچو رخشا با سرشک دیده خوناب دل  
پرورش بایست دادن گلعذار خویش را
 

(۳)
الهی به مستان درگاه تو
به سوداگران غم راه تو
به آنان‌که شب با دلی پر ز راز
به سوی تو دارند دست نیاز
به آه غریقان گرداب عشق
که مستند و مدهوش و بی‌تاب عشق
به عشاق مهجور خلوت‌نشین
به درد غزیبان عزلت گزین
به آن مست مدهوش ساغر به دست
که گردیده از باده‌ی عشق مست
به ذرات بنهفته در آب و گل
که روزی شود دست و رخسار و دل
به باغ و گل و دشت و آلاله‌ها
که بلبل به پایش کند ناله‌ها
درون دلم آتشی بر فروز
که گردد شب تار من همچو روز
صفایی ببخشا به جان و تنم
که هرگز نگویم که هان این منم
ز من گفتنم دور کن دور کن
مرا غرق دریایی از نور کن
چو تنها تویی مانده در باورم
بکش دستی از لطف خود بر سرم
همه جا تو هستی و هستی ز توست
می و میکده شور و مستی ز توست
تو بی‌مثل و مانند و یکتاستی
تو دیروز و امروز و فرداستی
تویی قادر و مقتر بی‌زوال
تویی مصدر جود و حسن و کمال
چو عارف که مست از می جام تست
چراغ دلم روشن از نام توست
بده ساقی آن جام آتش فروز
که روشن کند شام من همچو روز
بده می که بر دوش موجم برد
ز قعرم بر آرد به اوجم برد
بده باده تا گردم از خود جدا
شود زین همه درد و محنت رها
من آن باده خواهم که باکم کند
به پاکی چنان خون تاکم کند
نشانم دهد آنچه نادیدنی است
هر آن گل که در باغ دل چیدنی است
به بال نسیمم نماید سوار
نشانم دهد جلوه‌ی نوبهار
ز عشق تو سوزد مرا همچو عود
مرا بگسلاند ز هم تار و پود
ز آتش بده باده سوزنده‌تر
که دودم بر آید چو آه از جگر
انیسم شود گاه درماندگی
که بتوانم او را کنم بندگی
به وقت نیایش مجالم دهد
چو زهاد شب شور و حالم دهد
بهشت سعادت نشانم دهد
مسیحا صفت روح و جانم دهد.

 

(۴)
[زینت دیوان]
می‌چکد از دیده به دامان من
وای که دل نیست به فرمان من
گو چه شود گر که نگاهی کنی
بر من و بر حال پریشان من
زهر جفای تو مرا می‌کشد
عاقبت ای دلبر جانان من
باختن جان به ره عشق تو
بوده بتا سرخط پیمان من
بوده به شب‌های سیاه فراق
روی تو چون ماه درخشان من
از چه سبب ای بت نامهربان
شاد و خوشی از غم هجران من
نام تو ای لعبت طناز مست
گشته کنون زینت دیوان من
چهره‌ی رخشای تو ای زیبا صنم
نیست مگر شمع شبستان من. 
 

(۵)
کی شود یار از سفر آید مرا
زان سفر کرده خبر آید مرا
سینه را دیگر مجال آه نیست
کس ز غم‌های دلم آگاه نیست
روز و شب اشکم به دامان غم‌ست
زندگانی در فراقت ماتم‌ست
دل ز هجرانت بسی افسرده شد
مرغ جانم خسته و دلمرده شد
کی شود از عاشقان یادی کنی
بانگ حق سر داده فریادی کنی
پرتو خورشید و مه از روی توست
کعبه دل نازنینا کوی توست
عالمی را کرده‌ای چشم انتظار
پرده از چهرت بزن دیگر کنار
این جهان را مایه هستی تویی
باده نوشان را می و مستی تویی
یاد رویت زنده سازد مرده را
بس به وجد آرد دل افسرده را
چشم امیدم همیشه سوی توست
پای جانم بسته‌ی گیسوی توست
یار مظلومان و محرومان تویی
چون طبیبی یار مصدومان تویی
زندگی بگرفته جان از نام تو
باده نوشان جمله مست جام تو
عاشقان از عشق تو شیدا و مست
جام وحدت روز و شب بگرفته دست.

 

(۶)
بهر دیداد رخش عزم سفر باید کرد
از در میکده‌ی عشق گذر باید کرد
چشم سر هیچ که با دیده اندیشه خویش
در رخ یار پریچهره نظر باید کرد
گر نشد وصل نصیب دل عاشق باری
خانه‌ی دل زه غمش زیر و زبر باید کرد
یا بباید که بشد خاک در حضرت دوست
یا که عشقش ز دل خویش بدر باید کرد
آری ای دوست در این معرکه همچون رخشا
در ره پر خظر عشق خطر باید کرد
 

(۷)
کوله باری پر ز مهر انبیا دارد شهید
سینه‌ای چون صبح صادق با صفا دارد شهید
این نه خون است ای برادر بر لب خشکیده‌اش
بر لب خونرگ خود آب بقا دارد شهید
گرچه در گرداب خون افتاده بیجان و خموش
در دل خون همچو نی صدها نوا دارد شهید
کعبه دل را زیارت کرده با سعی و صفا
در ضمیر جان خود گویی منا دارد شهید
دانی از بهر چه جانبازی کند در راه دوست
زانکه سرمشقی چو شاه کربلا دارد شهید
می‌تواند تا مس دل را بدل سازد به زر
زان سبب که در کف خود کیمیا دارد شهید
پیکر عریان او در خاک و خون افتاده لیک
از شرف بر جسم خود خونین قبا دارد شهید
یا خدای خود دلی درد آشنا دارد شهید
پرتویی در چهره از نور خدا دارد شهید
می خود از خوان رحمان نعمت بی‌منتها
بر لبانش چشمه‌ی آب بقا دارد شهید
در امید ول جانان جان ببازد بی‌دریغ
چونکه دیدار ابد با کبریا دارد شهید
گر دوای درد تو چون کیمیا نایاب شد
غم مخور زان رو که بر دردت دوا دارد شهید.
 

(۸)
[قبای عشق]
خدا را با زبان دل صدا کن
پس آنگه لب به ذکر توبه وا کن
فضای سینه‌ی محزون خود را
مکان نغمه‌های ربنا کن
بشو با آب توبه روی خود را
به درگاه خدا شب‌ها دعا کن
دلت را چون سحرگاه بهاری
به نور معرفت غرق صفا کن
اگر در سر فتادت شور عشقی
به عشق او دلت را مبتلا کن
دو روزی عمر دنیا بیش نبود
بیا دامان دنیا را رها کن
به نعمت‌های یزدانی تو مدیون
به اخلاص عمل دینت ادا کن
به ویرانخانه‌ی دنیا میندیش
بیا اندیشه دار بقا کن
دمی هم خویش را با درد مردم
تو ای بیگانه آخر آشنا کن
اگر در راه حق انفاق کردی
چو الطاف خدایی بی‌صدا کن
به بحر خون همانند شهیدان
میان موج و توفان‌ها شنا کن
برای مکتب توحید و وحدت
سر و جان و تن و هستی فدا کن
بنه گردن به فرمان ولایت
به جنت شاد جان مصطفی کن
تو ایران را ز خون پیکر خویش
قرین ماجرای کربلا کن
ز تار عشق و از پود محبت
برای جسم و جان خود قبا کن.
 

(۹)
بر اوج فلک می‌رسد آوای شهیدان
در هاله‌ای از نور شده جای شهیدان
در سنگری از ایمان و فداکاری و ایثار
آغشته به خون گشته سراپای شهیدان
گر باز کنی گوش دل از پاکی و اخلاص
آهنگ خدا بشنوی از نای شهیدان
صد گنبد خضرا و هزاران افق دور
پیداست از آن دیده‌ی بینای شهیدان
در سایه‌ی آزادی آن نخل حقیقت
بس فضل توان دید به بالای شهیدان
در خیل ملائک به سماوات هیاهوست
پیچیده در افلاک چو غوغای شهیدان
این باغ پر از لاله‌ی خونین که تو بینی
حاصل شده از ذره‌ی اعضای شهیدان
هر قافله‌ی نور که در صحن جهان است
دارد اثری از ید بیضای شهیدان
آنجا که دلی پاک بسوزد ز غم عشق
افتاده در آن آتش سودای شهیدان
هم زاهد و هم عارف و هم عامی و ساقی
مستند همه از می مینای شهیدان.
 

(۱۰)
خوشا با بال خونین پر کشیدن
به دیدار رخ جانان رسیدن
خوشا با گوش دل از بلبل عشق
نوای شور و مستی را شنیدن
خوشا چون صیدی از زندان صیاد
به سوی عرش آزادی پریدن
خوشا چون قطره اشکی گاه شادی
به روی چهره و دامان چکیدن
خوشا از بهر دیدار رخ دوست
به سر در راه کوی او دویدن
خوشا همچون شهیدان گاه هجرت
چنان بسمل به خون خود تپیدن
خوشا در بستر گرم شهادت
بیاد وصل رویش آرمیدن
خوشا از خرمن تقوا و پرهیز
به دست صدق و پاکی خوشه چیدن
خوشا رخشا از این دنیای فانی
به امید وصالش دل بریدن.
 

(۱۱)
شهیدان عاشق‌اند و سر فرازند
که همچو شمع در سوز و گدازند
شهیدان همچو شمعی غرقه در سوز
همه خندان و مست و شاد و پیروز
مزین باغ جنت از شهید است
که دیدار خداوندش نوید است
بزن این نقش را بر سینه و سر
شهیدان زنده‌اند الله اکبر.

 

گردآودی و نگارش:
#زانا_کوردستانی
 

┄┅═✧❁💠❁✧═┅┄
 

سرچشمه‌ها
https://t.me/newsnetworkraha
https://t.me/mikhanehkolop3
https://t.me/leilatayebi1369
https://t.me/rahafallahi
https://bashoara.blog.ir
https://generalsoleimani.com
http://dahmadpoor.blog.ir
و...

ئەڵماس مستەفا

خاتوون "#ئەڵماس_مستەفا" شاعیرو چالاکوانی بواری مافه‌کانی ژنانی هاوچەرخی کورد، دانیشتەجی لە ولاتی سویدە.

 

 

ئەڵماس مستەفا

خاتوون "#ئەڵماس_مستەفا" شاعیرو چالاکوانی بواری مافه‌کانی ژنانی هاوچەرخی کورد، دانیشتەجی لە ولاتی سویدە.

 

(۱)

[شەوماچ]
ئەوکاتەی کەماچت کردم بیرمە شەوێک بووپربوولەنور.!
یەکەم ماچ ویەکەم ژوان ویەکەم ساتی لێک تێکئالانمان و
یەکەم ساتی بەختەوەریمان بوو،لەحەسرەتا  
رووبارەکان رەوینەوەدرەختەکان شین بونەوە.!
گەرووی دارھەنارێک تەربوو،منوتۆتەرترلەگەلای سەردەریا  
نوقمی حەزەکانمان بوبوین،چاودل روح وھەستمان بوبوبەیەک  
جگەلە (با) ھیچی ترلەنێوانماندا نەبوو.!

■☆■

(۲)

کەدنیاهیچە ئەی بۆچی ئیمەی هیچی تیادروست بووین؟
خۆ ئیمەنەبوین کەسێوەکەمان دایەدەستی ئادەم 
ئیتر بۆچی ئیمە ناتوانین لەتە سێویک لەسەرکەمەری دارسێوێک بخۆین.!  
بۆ نابێ پرچی ئالوسکاوی دارسیوەکەبەسەربەژن و 
سێبەنگەی شەنگەیارێک بهۆنینەوە! 
بۆ ئەبێ ئیمە هیچ بین کەدنیا هیچە 
بۆ نابێ شەوێک تاسەحەر
دەستمان لەنیو سنگوبەرۆکی دارسێوێکدا وەرنەگێرین و 
هەناسەی پرحەسرەتی تەنهایمان 
لەسەرجەستەی شۆخە سێویک برنینەوە.

■☆■

(۳)

خۆت فێرت کردم ئاواز
بۆ کوکوختییه‌‌کان دانێم.
خۆت فێرت کردم له‌سه‌ر
نۆته‌ی ده‌ریا سه‌ما بکه‌م، 
گه‌ر سترانی وشه‌کانی
تۆ نه‌بووایه،‌

گه‌ر شه‌وانه سه‌دان جار‌ 
خۆت به ‌قوربانم نه‌کردایه و‌ 
سه‌دان ماچی وه‌نه‌وشه‌ییت
به‌سه‌ر لیوه‌کانما نه‌پرژانایه‌‌

چیم دابوو له ‌عه‌شق.!

گه‌ر چرپه‌کانت به ‌گوێی
ئاهی پڕ حه‌سره‌تم 
نه‌چرپانایه‌ و ئاوێته‌ی 
روحی پڕ شه‌که‌تم نه‌بوونایه‌‌
ئێستا پێت نه‌ئه‌وتم: شووره‌ییه‌!
به‌ پێکی شه‌رابی خۆشه‌ویستی 
حه‌یران بۆ عه‌شق بڵێیت..

■☆■

(۴)

[تۆلە کوێ وە هاتی؟] 
لەدەمی کام گوولە هەنارێک بەربوویتەوە
تیشووی حەزی چ قیامەتیکت هینایە
مەملەکەتی گوناحی من.
لەکام کۆلانی پایزەوە هاتی؟
کام گوولە گەنمی شپرزەیت بەخشیە ماڵی بیهودەیم.
لەکام بەرچنە روناکییەکت گیرایەوە بۆمالی بێ یٔۆقرەیم.
تۆلە کوی وە هاتی؟
لە دەمی کام گوولە هەناریک بەربویتەوە!

■☆■

(۵)

لەجێی تروسکایی هەر لەزەتێک گەردی ماچێک سەوز دەبوو!
سێوەکانم ئەتوت تولە نەمامێکی ساوایە لەنێو هێزی دەستەکانتا شەنیان دەکرد
ئۆۆخودایە چ حەزو خۆزگەیەک لەسەرجەستەی تینوم سەوز دەبوو!

■☆■

(۶)

[سروشتی یٔەوین]
یٔه‌و ده‌مه‌ی گوڵێک له ‌سروشتی یٔه‌وینا یٔەپشکوێ!
یٔه‌و ده‌مه‌ی چراکان به ‌ماچی عه‌شق هەڵیٔەبن
یٔه‌و ده‌مه‌ی یٔه‌و ده‌مه‌ی گوڵەگێلاسێک
لەستیانەکەما یٔەروێ، ره‌شه‌با گۆی مه‌مکی
گولەیٔەرخەوانێک یٔەژاکێنێ.
یٔەودەمەی ژنێک یاخی یٔەبێ وخەوبە جووتبوون
لە گەل هەورەکان یٔەبینی جوگرافیاهەمووی یٔەبێ بەیٔاوسروشت هەمووی تەریٔەبێ!

■☆■

(۷)

[بەس لەگەل تۆ بم]  
لەکام ویستگەی دلنەوایی بەتۆدەگەم 
لەوێ چاوەرێت دەکەم!
لەکام شەقامی وفاوە بەرێ دەکەوی!
بەرەو کام ناونیشانی پێکەوبوونمان ھەنگاودەنێی 
من لەوێ دەبم بەس لەگەل تۆ بم!

■☆■

(۸)

حەزم لێیە لەگەلت بم!
حەزم لێیە بەیانیان خۆت خەبەرم بکەیتەوە بە ماچ!
لەباوەشتا بەنیگایەکی پرتاسە 
بەخۆزگەیەکی پرئەوینەوە.
داوای ھەموو (تەڕ) بونێکی نوێم لێ بکەیتەوە.
حەزم لەتورەبونەکانتە،
حەزم لەپێکەنینەکانتە، 
حەزم لەگۆرانیەکانتە،
حەزم لێیە پێکەوە کۆلانەکانی مەینەت جێبھێلین،
پیاسەیەک بەنێوشەقامەکانی داھاتوماندا بکەین.
حەزم لێیەئێواران لەگەل زەردەی خۆراگەرایتەوە.
پێم بلێی ئازیزەکەم چیت حەزلێیە بۆت بێنمەوە.
حەزت لەو شەرابە سورەیە وەک دووری من پەستت ئەکا،
یان لەو پێکە زەردەیە وەک عەشقی من مەستت ئەکا.

 

گڵاڵەکردنی ئەم بابەتە: #زانا_کوردستانی

الماس مصطفی

خانم "#الماس_مصطفی" (به کُردی: #ئەڵماس_مستەفا) شاعر و فعال حقوق زنان کُرد، ساکن کشور سوئد است.

 

الماس مصطفی

خانم "#الماس_مصطفی" (به کُردی: #ئەڵماس_مستەفا) شاعر و فعال حقوق زنان کُرد، ساکن کشور سوئد است.

(۱)

در کدامین منزل دلنوازی، پای خواهی گذاشت،
تا من آنجا منتظرت باشم!
در کدامین جاده‌ی وفا، گام بر می‌داری،
به چه آدرس وصالمان گسیل شده‌ای،
من آنجایم،
تا همیشه همراه تو باشم...

□●□

(۲)

دوست دارم همیشه با تو باشم،
دوست دارم هر صبح، تو با بوسه‌ای از خواب بیدارم کنی
و به آغوشم بکشی با نگاهی مشتاق و 
عشقی بی‌پایان.
و از من همه‌ی خوبی‌ها جهان را بخواهی...
من اخم کردن‌هایت را،
خنده‌هایت را،
آواز خواندن‌هایت را 
همه و همه دوست دارم...
دوست دارم دست در دست هم
کوچه پس کوچه‌های درد و غم را پشت سر بگذاریم و 
و در مسیر خوشبختی قدم بزنیم.
دوست دارم، هر روز همراه با غروب آفتاب 
به من بگویی:
-- عزیز من! چه می‌خواهی که برایت فراهم کنم؟!
آیا شراب سرخ چون فراق من می‌خواهی که پستت کند،
یا که پیک زردی می‌خواهی چون عشق من، که مستت کند؟!

نگارش و ترجمه:
#زانا_کوردستانی

احمد محمود امپراطور

آقای "احمد­ محمود امپراطور"، شاعر، طراح و خوش­نویس افغانستانی، زاده‌ی سال ۱۳۶۳ خورشیدی، در شهر زیبای کابل است.

احمد محمود امپراطور

آقای "احمد­ محمود امپراطور"، شاعر، طراح و خوش­نویس افغانستانی، زاده‌ی سال ۱۳۶۳ خورشیدی، در شهر زیبای کابل است.
وی فرزند "شیر احمد یاور کنگورچی" و نواده‌ی مرحوم "وکیل نظام‌الدین" است، که اصلیت‌اش ریشه در بستر شعر و ادب دارد و پیوند نصبش را به "داملا ارباب محزون"، یکی از شعرای مشهور ولایت بدخشان می باشد، گره خورده است.
در سال ۱۳۸۲، در آزمون کنکور شرکت و در رشته‌ی طب قبول شد، اما بخاطر بیماری نتوانست به ادامه تحصیلات عالی‌اش بپردازد، اما بعدها در رشته‌ی کامپیوتر فارغ‌التحصیل شد.

 

◇ نمونه­‌ی شعر:
(۱)
کوه‌های سبز ملک بدخشانم آرزوست
دیدار روی سرو خرامانم آرزوست
یک کهکشان ستاره‌ی از عشق و همدلی
تا صبحگاهی وصل درخشانم آرزوست
در دفتر کتابت ِ گلبرگ نامه‌ها
تنها ز نام پاک تو عنوانم آرزوست
در واژه‌ها ملاحت دیگر فکنده‌ای
از فکر تو تراوش ِ دیوانم آرزوست
تدبیر ِعشق گرچه ز قانون فراتر است
از چشم نمی باز تو فرمانم آرزوست
در کشور سماحت صدق و، وفا و مهر
آیینه‌دار چون تو جهان‌بانم آرزوست
از رود نیل و عشق زلیخا شدم عذاب
آن کودکی‌ی یوسف و کنعانم آرزوست
تنهاایم جنون و هوای ترا کند
از شهر رو بسوی بیابانم آرزوست
بیزارم از مکابره و شیخ یاوه‌گو
کوس بلند مجلسی رندانم آرزوست
وصف رخ ترا کند آهنگ قلب من
یک نی‌لبک نه، بلکه نیستانم آرزوست
محمودم و هوای دگر نیست در سرم
آزاد و سر بلندی و ایمانم آرزوست.
 

(۲)
هوای عشق رسد از هجومِ جولانش
گلِ بنفشه بروید ز گردِ دامانش
به سرزمینِ غرورش کند کرشمه و ناز
ز بلبلانِ هوس پر بُود گلستانش
به ناخنش زده از رنگِ خونِ دیده‌ای من
به جلوه برده دلم جسمِ نیمه عریانش
دگر تمامِ صفاتش ستودنی‌ست ولی
خدا عوض کند آن خویی نابسامانش
دلم به سیخِ جفا می‌زند گلابی من
ز خنده پُر بُود اما گلابِ خندانش
به من نمانده مجالِ نفس کشیدن را
خطِ مقدمِ جبهه است تیرِ مژگانش
من عاشق هستم و او نازنینی بی‌پروا 
گرفته او جگرم را به زیرِ دندانش
جنون خیالم و پروازِ آتشین‌ دارم
چو آفتابِ فلک می‌کنم چراغانش
ز مالکِ دو جهان التماس من این است
نه بینم هیچ زمان دیدگان گریانش
دل‌شکسته‌ای محمود را نشد مرهم
یکی نگشت که گوید دیگر مرنجانش.
 

(۳)
طرح و اندیشه‌ی نو را ز سر ایجاد کنید
یوسف خویش از این چاه غم آزاد کنید
نگذارید شود حادثه‌ها دامنگیر
بلمقابل بر ِ ظالم شده بیداد کنید
ز عمارتکده‌ی واهمه آیید بیرون
قصر آزاده‌گی را با فخر آباد کنید
عَلَم فخر زنید بر سر بام دنیا
ز جمع ناموران خویش قلمداد کنید
عشق و حب‌الوطنی را بدهید در دل جای
روح و ارواح ِ شهیدان وطن شاد کنید
ز رهی لطف و کرم بر ضعفای میهن
به توانایی خود رفته و امداد کنید
به گدایی نکنید ملت خود را تحقیر
به ره و رسم نکو دعوت و ارشاد کنید
کوه خشکیده به همت بنماید همه سبز
همه را سرو صنوبر، همه شمشاد کنید
آتش جنگ و ستم دور کنید از کشور
همگی تحفه به اولاده‌ی شداد کنید
ببرید قاف غرور تا به ستیغ پامیر
بر آینده چنین زنده‌گی بنیاد کنید
لذت آب و هوا را ببرید هر شب و روز
هر یکی شکر به این لطف خداداد کنید
باشد این آرزوها در دل محمود همیش
پاس این آرزوها کرده ورا یاد کنید.
 

(۴)
عروس عشق خفته در گلستان
به کشم و جرم و درواز و به خواهان
نوا آمد سحر از سوی بستــان
ز آن مرغ سحر خیز و خوش‌الحان
ز منقارش صدای صد نیستان
همی گفت این سخن با سوز و افغان
بدخشان سرزمین آریایی‌ست
بدخشان زیور ملک خدایی‌ست.
...
ز ققره‌ی کبک مستش دره در جوش
دمن تا قله‌ی پامیر گلپوش
شراب و انگبین از چشمه‌ها نوش
کجا عقل‌ات به سر ماند کجا هوش
همین آواز از کوه‌اش کنی گوش
که دریا نعره بر دارد که بخروش
بدخشان سرزمین آریایی‌ست
بدخشان زیور ملک خدایی‌ست.
...
بود این سرزمین ملک معانی
محل و زاده‌ی قبادیانی
به مد علم دارد پاسبانی
شکوه و منزلت را خوش بدانی
جهان منزل‌گه و این دار فانی
فقط با معنویت زنده مانی
بدخشان سرزمیـن آریایی‌ست
بدخشان زیور ملک خدایی‌ست.
...
سرافراز است از امروز و دینه
که دارد خرقه‌ی شاه مدینه
بود خلق‌اش همه نیک و امینه
شده پاک از غرور و کذب سینه
بمیرد دشمنش از سوز و کینه
ندارد این شکوه و سر زمینه
بدخشان سرزمیـن آریایی‌ست
بدخشان زیور ملک خدایی‌ست.
 

(۵)
خدایا احتیاج هر کس و ناکس مکن ما را
به غیر خویش دیگر هرزه‌ی اقدس مکن ما را
بدهی از خوان نعمات خودت رزق فراوانم
چشم در انتظار موسوم جو رس مکن ما را
گرفتارم ز هر روزی دگر امروز میدانی
مخیر ساز و از این بیشتر پامس مکن ما را
تو می‌دانی و من هم نیز می‌دانم خدای من
گنه‌کارم ولی از درگه‌ی خود پس مکن ما را
بده نضج کمالات و هنر را سر فرازم کن
ز جمع بندگانی نیمه و نارس مکن ما را
خدایا معرفت را کن چراغ سرنوشت من
به معراجت رسانم هیچگاه بی‌اس مکن ما را
تو هستی رحمت‌العالمین من خاطی‌ام یا رب
عقوبت را نیکو می‌ساز دلواپس مکن ما را
به اذن خویش کن محمود را جاوید در عالم
چو دیگر بندگانت زایل و دارس مکن ما را.
 

(۶)
هر نفسم یاد تو را می‌کنم
خویشتن از غصه جدا می‌کنم
لذت عشق تو به لب می‌رسد
نام تو را تا که صدا می‌کنم
سرخی رخسار تو آید به یاد
خون دلم را به هوا می‌کنم
جان به لبم، لب به لب من گذار
من ز لبت خویش دوا می‌کنم
خاک قدم‌های تو را من همیش
در تن خود فکر ردا می‌کنم
گر ملک‌الموت شوی جان دهم
گر تو شوی خضر بقا می‌کنم
هستی به من پادشاهی گلرخان
من به درت خویش گدا می‌کنم
خون سرشک همرهی خون جگر
در کف پای تو حنا می‌کنم
بیشتر از این تو مکن امتحان
ورنه عریضه به خدا می‌کنم
داری چو محمود بسا شیفته
لیک خود از ار که جدا می‌کنم.
 

(۷)
بودن من به کنار تو جگر می‌خواهد
یک عمر زندگی در بین شرر می‌خواهد
عشق همراهی هوس ساز نگردد هرگز
شاخِ خشکیده‌ی اشجار تبر می‌خواهد
من گنه‌کارم و تو پاک‌ترین جنس خدای
سود دیدار بسی رفع ضرر می‌خواهد
تا رسم من به حریمِ گل و گلزار رخت
به مژه روز شبان عزمِ سفر می‌خواهد
طوطی شوقِ ترا آیینه تنها بس نیست
جلوه‌ی باغ و گلستان و شکر می‌خواهد
دلبری مختص خال و خط و رعنایی نیست
دلربایی دو جهان کسبِ هنر می‌خواهد
خاک گردم من اگر پای تو در خاک نهی
قدمِ نازِ تو فرشِ ز گهر می‌خواهد
به نوازش گریی گوشِ تو خود می‌دانم
غزلِ چندی ز محمود اثر می‌خواهد.
 

گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی
 

┄┅═✧❁💠❁✧═┅┄

سرچشمه‌ها
https://t.me/newsnetworkraha
https://t.me/mikhanehkolop3
https://t.me/leilatayebi1369
https://t.me/rahafallahi
www.khorasanzameen.net
www.sabzmanesh.net
www.poempersian.ir
و...
 

صادق رحمانی

استاد "محمد صادق رحمانیان" شناخته شده با نام "صادق رحمانی"، شاعر، نویسنده و مدیر ایرانی، زاده‌ی ۲۹ تیر ۱۳۴۴ ‏خورشیدی، در گراش استان فارس است.

صادق رحمانی

استاد "محمد صادق رحمانیان" شناخته شده با نام "صادق رحمانی"، شاعر، نویسنده و مدیر ایرانی، زاده‌ی ۲۹ تیر ۱۳۴۴ ‏خورشیدی، در گراش استان فارس است.
صادق رحمانی تحصیلاتش در دوران ابتدایی را در دبستان برق روز گراش پشت سر گذاشت و دوره‌ی متوسطه را هم در دبیرستان حاجی‌پور گراش گذراند و در سال ۱۳۶۴ دیپلم گرفت. پس از آن با توجه به شغل پدرش، برای ادامه‌ی تحصیل به قم رفت و به تحصیل علوم حوزوی مشغول شد. او مقدمات علوم حوزوی را در مدرسه‌ی علمیه‌ی رضویه و صرف و نحو عربی، معانی، بیان، بدیع و دیگر علوم را در حوزهٔ علمیهٔ قم فرا گرفت ولی تحصیلاتش را برای درس خارج ادامه نداد.
او مدرک کارشناسی خود را در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران گرفته‌ است. محمدرضا شفیعی کدکنی، سید حسن سادات ناصری، خسرو فرشیدورد، علی شیخ‌الاسلامی، مظاهر مصفا و امیربانو کریمی از جمله استادان دوره‌ی کارشناسی صادق رحمانی در بازه‌ی سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۲ بودند.
رحمانی پس از پایان تحصیلات کارشناسی‌اش به قم رفت و در مراکز علمی و فرهنگی مشغول شد. او مدتی در دهه‌ی ۱۳۷۰ به عنوان مدیر قسمت هنر و ادبیات روزنامه‌ی جمهوری اسلامی مشغول به کار بود. رحمانی مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات گرفته‌است. پایان‌نامه‌اش با عنوان ویژگی‌های زبان رادیو، یکی از نخستین پایان‌نامه‌ها در این موضوع بود. تدریس در دانشکده‌ی صدا و سیما، اشتغال و سپس مدیریت در شبکه‌ی رادیویی فرهنگ و سردبیری چندین روزنامه و نشریه‌ی محلی از دیگر سوابق شغلی رحمانی است.
او در سال ۱۳۹۵ در حال تحصیل در مقطع دکتری زبان و ادبیات فارسی بود.

◇ کتاب‌شناسی:
- با همین واژه‌های معمولی، قم: محراب اندیشه، ۱۳۷۲
- انار و بادگیر، قم: همسایه، ۱۳۷۳
- سیمای لارستان، قم: همسایه، ۱۳۷۵
- همهٔ چیزها آبی است، قم: همسایه، ۱۳۷۵ (ترجمه به زبان عربی توسط محمد الامین الکرخی با عنوان کل شیء الأزرق در سال ۱۳۷۵)
- گزیدهٔ ادبیات معاصر: مجموعهٔ شعر ۱۲۰، تهران: نیستان، ۱۳۸۰
- تاریخ مفصل لارستان، تهران: همسایه، ۱۳۸۵
- سبزها قرمزها، تهران: همسایه، ۱۳۸۵ (ترجمه به زبان عربی توسط محمد الأمین الکرخی با عنوان أخضر أحمر در سال ۲۰۱۷)
- در این شب آهسته، تهران: تکا، ۱۳۸۷
- آبی روشن، آبی خاموش، تهران: همسایه، ۱۳۹۶
- الله بده بارون، تهران: همسایه، ۱۳۹۶
- بَرَساتی، تهران: همسایه، ۱۴۰۳
- سرود آفتاب، علی‌اصغر رحمانی، به کوشش صادق رحمانی، تهران: همسایه، ۱۳۸۳
- زبان لارستانی، احمد اقتداری، به کوشش صادق رحمانی، تهران: همسایه، ۱۳۸۴
- سال دَردی، الله‌قلی مقتدری، به تصحیح صادق رحمانی، تهران: همسایه، ۱۳۹۷
و...
 

◇ نمونه‌ی شعر:
(۱)
به دامنه‌ی کوه
چه عاشقانه
پا به زمین سفت می‌کنی
درخت بلوط!
چه سعادتمندی تو
که نمی‌دانی از شاخه‌هایت
هم سُرنا می‌سازند
             هم برنو!

(۲)
آخرین برگ افتاد
از درخت اسفند
بر سر سفره‌ی صبح
تپشی سرخ در آن پیله‌ی لبریز از آب
لکنت ثانیه‌ها
گوش کن؛
فروردین!

(۳)
ای فروغ بی‌دروغِ دست‌های کودکی
بیا
نام کوچک مرا
به خاک‌ها سپار
من دروغ گفته‌ام.

 (۴)
...دوباره شعر؛ و این ناگهان معمولی
دوباره زخم؛ و این مهربان معمولی
شب است و ماه، و عطر نجیب سفره‌ی شعر
دلم خوش است به این قرص نان معمولی!
کجاست وسعتی از دوستان عاشق من
دلم گرفت از این دشمنان معمولی
برای چاه بخوان بغض‌های تلخت را
چو ابر چشم من ای آسمان معمولی
در این هوای مکرّر کجایی ای حافظ؟
که گشت عرصه پر از شاعران معمولی.

(۵)
آب، آبی
آسمان آبی
جهان آبی است
آبی، آبی
همه‌ی چیزها آبی‌اند این جا
الّا چشم‌های من که سیاهند.

(۶)
در هر غروب
یک صفحه از حقیقت مرگ است
این...
این برگ‌های باطل تقویم.

 
(۷)
چشم از من و رخصت تماشا از تو
یکرنگی آسمان و دریا از تو
مهتاب و سپیده و من آموخته‌ایم
ای آیینه! ساده زیستن را از تو

 
(۸)
تمام حزن یاران است در من
زمستان و بهاران است در من
شکستم بغض چندین ساله‌ام را
خدایا شور باران است در من 

(۹)
روی رفتار سیم‌ها
گنجشک
من؛
پر از حسرتِ درخت شدن.
 
 
(۱۰)
هر چند شیشه‌های دلم را شکسته‌اند
اینجا هنوز پنجره‌ها را نبسته‌اند
امشب تمام آینه‌ها در حضور دل
در خویشتن نشسته و از خود گسسته‌اند
دیگر چه اعتماد به دستان دوستان
وقتی عصای پنجره‌ها را شکسته‌اند
اینجا کبوتران حرم، تنگ هر غروب
بر برج‌های خیس نگاهم نشسته‌اند
من از نگاه ساده‌ی این کفش‌های کوچ
احساس می‌کنم که از این کوچه خسته‌اند

(۱۱)
کبوترانه در این عصر بی‌پر و بالی
دلم به یاد شما عاشقانه می‌گیرد
هوای با تو پریدن نشسته در بالم
سراغ همسفری بی‌بهانه می‌گیرد
مرا ببر، ببر ای عشق از شب کوچه
به شهر هشتم آئینه، در تب توفان
مرا ببر به تماشای ناگهان- چشمه
به پای بوسی سنگ‌ها پس از باران
رسیده‌ایم من و شب، سلام ای خورشید
که با تبسم تو ماه رهروان روشن
دلم همیشه به یادت بلند پرواز است
که با اشاره‌ی تو راه آسمان روشن
سلام بر تو که انگشت تو نسیم صباست
چه سرخوشانه گره می‌گشایی از دردم
دلم پرنده و دست تو آشیانه‌ی مهر
از این رهایی یکدست بر نمی‌گردم
ز ما نگاه مگردان که ذره‌ایم آقا
تو آفتاب بلندی و سایه‌ها بسیار
در این کناره که باشیم ذره، خورشید است
در این کرانه که باشیم سنگ‌ها، دلدار
حدیث سلسله العشق را روایت کن
تبارنامه‌ی نام پیمبران این جاست
از ازدحام پریشان بی‌پناهی‌ها
سفر کنیم که آرامش جهان این جاست
من از زیارت یک صبح تازه می‌آیم
دلم زلال و شبم مثل صبح خنده گشاست
قرارگاه دل بیقرار خسته دلان
رواق روضه‌ی تو خانه‌ی امید و رضاست
قسم به حرمت همصحبتی خداوندا
مرا به غربت این خاک آشناتر کن
در این زمانه که پروازها زمین‌گیر است
مرا دچار قفس کن، مرا رهاتر کن.

 
گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی

 

┄┅═✧❁💠❁✧═┅┄

سرچشمه‌ها
https://t.me/newsnetworkraha
https://t.me/mikhanehkolop3
https://t.me/leilatayebi1369
https://t.me/rahafallahi
و...

تقی پورنامداریان

تقی پورنامداریان

 

تقی پورنامداریان

استاد "تقی پورنامداریان"، شاعر و استاد ادبیات فارسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، زاده‌ی سال ۱۳۲۰ خورشیدی، در همدان است.
پدرش، قناد بود و شعر هم می‌گفت، و آنقدر سرگرم شعر و شاعری بود، که قنادی را در حاشیه‌ی آن انجام می‌داد.
وی که دکتری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران دارد، بیشتر پژوهش‌هایش را در حوزه‌ی نقد و عرفان و تفسیر شعر انجام داده‌اند.
ایشان تحصیلات خود را از کلاس سوم ابتدایی شروع نموده و در رشته‌ی ریاضی در زادگاهش دیپلم گرفت و به معلمی پرداخت. یکی از معلمان دبستان روستای الفوت (در حوالی همدان) وی را به ادامه تحصیل در دانشگاه ترغیب کرد. پورنامداریان پس از موفقیت در امتحانات دانشگاه در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران از روستای الفوت به ازندریان منتقل شد. 
وی پس از انتقال به تهران تحصیلات خود را در دوره‌ی کارشناسی ارشد، در پژوهشکده‌ی فرهنگ ایران ادامه داد. 
ایشان نخستین دانشجوی پژوهشکده بود، که به تشویق "محسن ابوالقاسمی"، در آزمون ورودی دکتری دانشگاه تهران شرکت کرد و در سال ۱۳۵۸ با دفاع از پایان‌نامه‌ی دکتری خود تحت عنوان «رمز و داستان‌های رمزی» به راهنمایی "محمدرضا شفیعی کدکنی" فارغ‌التحصیل شد.
ایشان، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و هیات تحریریه در مجله مطالعات انتقادی ادبیات و هیات تحریریه در فصلنامه جستارهای نوین ادبی و هیات تحریریه در دوفصلنامه کهن نامه ادب پارسی و ۲ ژورنال دیگر بوده و دارای ۶۰ مقاله‌ی ژورنالی در مجلات داخل کشور هستند.
ایشان طی ۳۵ سال با ۱۴ پژوهشگر مختلف همکاری مستقیم علمی داشته که بیشترین همکاری وی با "حسینعلی قبادی" در انتشار ۳ مقاله علمی بوده است. مقالات منتشر شده ایشان بیشتر در موضوعات بلاغت، شعر معاصر، مثنوی و خطابه تهیه شده است.
کتاب "رمز و داستان‌های رمزی در ادب فارسی" ایشان، در دوره‌ی چهارم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به عنوان کتاب سال برگزیده شد.

◇ سمت‌های علمی و اجرایی:
- عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
- عضو هیات تحریریه مجله مطالعات انتقادی ادبیات
- عضو هیات تحریریه فصلنامه جستارهای نوین ادبی
- عضپ هیات تحریریه دوفصلنامه کهن نامه ادب پارسی
- عضو هیات تحریریه دو فصلنامه پژوهشهای ادب عرفانی (گوهر گویا)
- عضو هیات تحریریه فصلنامه فنون ادبی
و...

◇ کتاب‌شناسی:
- سفر در مه: تأملی در شعر احمد شاملو، تهران: انتشارات آبان، ۱۳۵۷ (چاپ سوم، انتشارات نگاه)
- خانه‌ام ابری است: شعر نیما از سنت تا تجدد، تهران: انتشارات سروش، چاپ دوم ۱۳۸۳ 
- رمز و داستان‌های رمزی در ادب فارسی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ اول ۱۳۶۴، چاپ ششم ۱۳۸۶، (کتاب سال)
- دیدار با سیمرغ (تحلیل اندیشه و هنر عطار)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ اول ۱۳۷۴. چاپ چهارم ۱۳۸۶ 
- درس فارسی برای دانشجویان خارجی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ اول ۱۳۷۳. چاپ هفتم ۱۳۸۷ 
- داستان پیامبران در کلیات شمس، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم ۱۳۸۶ 
- در سایه آفتاب (ساختارشکنی در شعر مولوی)، تهران: انتشارات سخن، چاپ دوم ۱۳۸۴
- گمشدهٔ لب دریا (صورت و معنی در شعر حافظ)، تهران: انتشارات سخن، چاپ دوم ۱۳۸۴ 
- رهروان بی‌برگ (مجموعه شعر)، تهران: انتشارات سخن، ۱۳۸۱ و چاپ دوم ۱۳۸۳
- تصحیح منطق‌الطیر (با همکاری محمود عابدی)، تهران: انتشارات سمت
- فرهنگ تاریخی زبان فارسی (تألیف گروهی)
- عقل سرخ (درباره‌ی سهروردی)
- ساکن چو آب و روان چون ریگ، تهران، انتشارات سخن، ۱۳۹۶ 
و...

 

◇ نمونه‌ی شعر:
(۱)
نسیم زلف دلاویز یار می‌آید
دلا بخوان که به دی مه بهار می‌آید
زوال زاغ به مرغ چمن بشارت باد
که بوی لاله و بانگ هزار می‌آید
بریده شد ره سختی که پا در آن هر دم
به نوک خنجر خونخوار خار می‌آید
شب فراق که نور از حجاب می‌نالید
به سر رسید و به سر انتظار می‌آید
از آن درخت که در خاک جهان کشتم
در این جهان بر و بارم نثار می‌آید
حریر آبی نور و نسیم بال سروش
ز عجز واژه، زبان بی‌قرار می‌آید
غبار ظلمت مغرب فرو نشست ای دوست
کنون ز مشرق انوار، یار می‌آید
ستاده بر لب چینور ضمیر روشن من
به جلوه‌ای که مَهَش شرم سار می‌آید
ز عاشقان کدامین تبار بیداری
که مرگ در نظرت خوار و زار می‌آید!.
 

(۲)
[زنجیر خواب و جنبش]
آن‌گه که ذرّه ذرّه
خورشید منتشر
در هیأتی تمام
مجموع می‌شود،
تا سر برآورد
از قلب این شبان
هم شام می‌رسد به سرانجام
هم ما و هم جهان.

از این شبِ دراز هزاران هزار ساله چقدر
تا صبحگاه روز قیامت
مانده است فاصله؟
ای ماه سرد!
در آسمان این شبِ بی‌تابی
یکبار هم نشد
با رویِ بازِ بَدْر بتابی.

دروازه‌های محکم زندان نور را
کی می‌توان شکست،
با این هجوم دایمِ انبوهِ اندهان؟
زنجیر خواب و جنبش و شور است این غمان!

(۳)
[در این روزهای قطبی]
چه فرق می‌کند
آفتاب طالعم بخوانی
در بامداد بهاری دل‌انگیز،
یا ابر مظلمم
در غروبِ روستاییِ زمستانی دلگیر!
مرا بخوان! مرا بخوان!
مرا به هر نام که می‌خواهی بخوان
که از خوش و ناخوش
دیریست که پرواییم نیست.

در این روزهای قطبی
که برف بر سر برف می‌بارد
و تنها گرما
سوز سرماهای همیشه است،
صدای توست که سرم را گرم می‌کند
مرا بخوان!
مرا به هر نام که می‌خواهی بخوان!

در زیر بارش یکریز برف
پس از سال‌ها هنوز هم
سالْ‌دیده مردی خمیده را می‌بینم
که زن بیمارش را بر پشت گرفته
دنبال بیمارستان دولتی می‌گردد
و زن خود در کفنِ برف رفته بود…

(۴)
[ای هیچ مقتدر!] 
شب ناگهان هزار هزاران چراغ را
در ظلمتِ عمیقِ عدمْ‌رنگ
کردند آشکار
در رنگ‌های شاد شگفت‌آور،
در گونه‌گون صور…
در رشته‌ْ‌سیم‌هایِ فراوانِ رابطه
آن نورِ بی‌نمودِ روان چیست غیر هیچ
هیچی که هیچ نقش و نشانش ز هست نیست؟
سرتاسر جهان
از فیضِ بی‌توقفِ دایمْ‌روانِ هیچ
در هستی همیشه‌ی خود جاریست
از ابتدای دورِ بی‌آغاز
تا انتهایِ دیرِ بی‌انجام،
ای نورِ خودْنهانِ جهانی ز تو عیان
بگشای چشم دل که ببینم
اسرار مستتر
ای هیچ!
ای هیچ مقتدر!

(۵)
[ای کاش] 
ای کاش!
می‌شد که مثل آب
در عین بی‌قراری
گاهی
پیدا کنم قرار و سکون در لباس برف.
ای کاش!
می‌شد که مثل برف در این فصلِ سردِ سرد
گیرم قرار من
بر هر بلند و پست.

ای کاش!
می‌شد که مثل آب
در خانه‌ی بلوری خود منزوی شوم
تا جز در آفتاب نگاهت
از خانه رختِ خویش به صحرا نیاورم
ای کاش!
می‌شد که مثل یخ
راهِ عبورِ آب ببندم بر این گروه
این جمعِ هفت‌رویِ ریاکارِ نابکار ـ
تا عکس سیرتشان گردد
بر صورت آشکار.

(۶)
[کوتاه کن شبی را] 
ای مرد پیر خسته!
بر روی و موی و ابروت
                       برف‌ شتا نشسته
گر ز آفتاب تابان
داری خبر به ما ده!

چون ماهیان که بر خاک
ما بی‌قرار در آب
در هجر آن دلارام
درگیر موج و گرداب
از غرقه غافلانند
نظّارگان ساحل
                        فارغ‌دلان ز غرقاب.
ای مرد پیر خسته!
بر نیک و بد گذشته
گاهی فتاده در بند
گاهی ز بند رسته،
ما را بگوی از آن‌سو
آفاق شاد مشروح
اینجا چو گور تنگ است
نمناک و تار و مهجور
هر شام این ولایت
                        یک قرن می‌کشد طول…
ای مرد پیر خسته!
بسیار دیده دنیا
دل بر جهان نبسته
یا قصه‌‌های خورشید
افسانه‌های مجنون
کوتاه کن شبی را
کش نیست رویِ پایان
                        الّا به رستخیزان.

(۷)
[فردا نمی‌آید]
گاهی خبر نکرده می‌آید
تا ماندگانِ رفته بدانند
امروز می‌رود
فردا بسا که باز نیاید.
اکنون کجاست
آن روزهای درد
آن روزهای دور
که می‌نشست برف
پیوسته روی برف؟
آن روزها کجاست
که صورت هوا
از سیلیِ پیاپیِ بوران کبود بود
و گرگِ هارِ گرسِنه، می‌گفتند:
وقت عبور یخ‌زده در آب سرد رود…؟
پیوسته روزهای من امروز گشته‌اند
امّا هنوز هم
فردای آرمانی خود را ندیده‌ام
امروز می‌رود که شود فردا
فردا دوباره می‌شود امروز
امروز می‌رود
فردا نمی‌شود.

(۸)
[این شیشه‌ی شکسته]  
ای خوش‌نمون‌تر از آب
در خشکسار صحرا!
تو آبِ آبِ آبی
صاف و لطیف و شفاف
پوشیده نیست رازیت
هر راز در تو پیداست…

وقتی که یاد آورد
بوران و برف و سرما
هر چیز در خود افسرد
از خاک تا به افلاک،
چون شد نگفته رفتی
بستی و سنگ گشتی
این شیشه را شکستی؟

تو باز می‌توانی
یخْ‌سنگ را شکستن
از حبس سنگ رستن.
تو باز می‌توانی
بر سنگ و سبزه و خاک
دامن‌کشان گذشتن…
این شیشه، ای دریغا!
هرگز نمی‌تواند
             بستن پس از شکستن.

(۹)
[هجرانی]   
قطره قطره
                     ملال در دلم جمع می‌آید
مثل ظرفی سفالین
از قطره‌قطره‌های باران زمستانی
که از سقفی نمور چکه می‌کند.
آه… چقدر دلتنگم! چقدر!

باران شیون‌کنان
سر بر شیشه‌های پنجره می‌کوبد
وقتی که فصل، فصل زمستان باشد،
وقتی که ابر سراسر آسمان را گرفته باشد
باران چگونه نبارد!؟

وقتی که حادثه را از پیش
صدبار در آینه‌ی تجربه دیده باشی
و در صداقت دیدارت
باز هم شک کنی
تا دنبالِ دل رفتن را
بهانه‌ای به دلت کرده باشی
سرانجام دلتنگ چگونه نباشی!؟

آری! این است سزای دل بستن
سزای دل بستن به کسی که نزاکت‌ ظاهر را
حجاب نجاست باطن می‌کند.

(۱۰)
[شعر عروج] 
هنگام جلوه‌ی مهتاب،
بر قلّه‌ی بلند،
دیدی دلا چگونه رها کرد،
هم خواب را،
       هم بیشه را،
             پلنگ!؟

از بیشه تا ستیغ،
او رفت بی هراس مصمّم،
از راه سهمناک خم اندر خم،
پر مار و خار و خنجر سارا سنگ،
وآن گام صعب باز پسین را،
برداشت از ستیغ؟
                      تا ماه سبز تاب دلاویز،
                                               تا شاهد عزیز،
تا راه درشت ناک بلا خیز عشق را،
آن عاشق شگرف، چه مردانه درنِوَشت!
در کوه راه‌های خطر بار تار شب،
گفتی مگر شهاب شتابنده­‌ای گذشت،
از خویشتن تهی!
وز یار لب به لب!.

گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی 

 

┄┅═✧❁💠❁✧═┅┄

سرچشمه‌ها
https://t.me/newsnetworkraha
https://t.me/mikhanehkolop3
https://t.me/leilatayebi1369
https://t.me/rahafallahi
https://honarbedunemarz.blogfa.com/post/50
https://bukharamag.com/1390.02.14410.html
www.asriran.com/fa/amp/news/880853
www.gaan.blogfa.com/post/178
www.begaah.persianblog.ir/tag
www.civilica.com/p/178154
و...