حشمتالله دولتشاهی
حشمتالله دولتشاهی
حشمتالله دولتشاهی ملقب به حشمتالسلطان (۱۲۸۳ در کرمانشاه - ۱۳۵۹) نویسنده، فیلسوف متأله و پژوهشگر دینی اهل ایران بود. دولتشاهی از نخستین نواندیشان دینی در ایران بود و نظریهپرداز مکتب وحدت نوین جهانی به شمار میآمد. دولتشاهی در آثارش نگرشی نوین به دین، علم و متافیزیک عرضه کرد و کوشید تا میان دین و علم مدرن پیوند نوینی برقرار کند.
او در خانوادهای از خاندان دولتشاهی قاجار به دنیا آمد. پدرش "محمدصادق میرزا" نام داشت و از نوادگان محمدعلیمیرزا دولتشاه بود. او در تأسیس «انجمن تبلیغات اسلامی نور دانش» مشارکت داشت که بعداً به «وحدت نوین اسلامی» و سپس «مکتب وحدت نوین جهانی» تغییر نام داد.
حشمتالله دولتشاهی نظریهپرداز اصلی و نویسندهٔ مهمترین کتابهای «مکتب وحدت نوین جهانی» و به همین دلیل از او با نام «رهنمون» یاد میشود. او به همراه "عطاالله شهابپور" و "علیاشرف کشاورز" اعضای بنیانگذار این انجمنها به شمار میآیند که او از سال ۱۳۵۲ کلاسهای «مکتب روحی و تطهیر اخلاقی» را در مرکز تبلیغ و انجلای این انجمن در مکان تالار دیدار وحدتیان در میدان هفت حوض نارمک برگزار میکرد.
- نمونه شعر:
دم فروبند و با ادب میباش
درک کن علم و مکتسب میباش
نور دانش به این جهان تابد
بهر کسبش تو در طلب میباش
جلوهگر در صحایفش مشهود
عاشق علم و فضل ربّ میباش
کسب دانش فریضهای باشد
با زن و مرد با حسب میباش
گر تو نادان شدی نداری قدر
در شرافت ثمین ذهب میباش
دین و دانش نباشدش نادان
در دیانت ملک لقب میباش
دین و دانش به هم شود پیوند
وحدت و صلح را سبب میباش
حکمت و دین ترقی بشر است
دین حق را تو منتخب میباش
شادی و عزّت جهان به صفاست
آدمی مهر و باطرب میباش
گر تو را نیست راه و رسم خدا
زندگی ضیق و در تعب میباش
«حشمت» از فیض و لطف یزدانی
شکر گوید تو ملتهب میباش
جمع آوری: سعید فلاحی (زانا کوردستانی)
منابع
- کانونهای فرهنگی مبارزه با بهائیت از ردیهنویسی تا مناظره، نوشتۀ فتاح غلامی، نوشتهشده در روزنامۀ جام جم، چهارشنبه ۲۱ آبان ۱۳۹۳، شماره ۴۱۱۸.
- سلطانی، محمدعلی. ۱۳۸۱. جغرافیای تاریخی و تاریخ مفصل کرمانشاهان، جلد اول، تهران: مؤسسهٔ فرهنگی نشر سها، چاپ سوم.
- یوسفی، فرشید. ۱۳۷۰. باغ هزار گل: تذکرۀ سخنوران استان کرمانشاهان، تهران: فرهنگخانۀ اسفار، چاپ اول.